Opóźnienia w dostosowywaniu polskiego prawa do unijnego rozporządzenia dot. ochrony danych osobowych RODO. RODO, czyli Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE, co do zasady i w swoim założeniu, ma być bezpośrednio stosowanym aktem prawa unijnego, jednak jak pokazała praktyka dostosowanie polskiego porządku prawnego do tego rozporządzenia napotyka spore trudności.
Za dostosowanie polskiego porządku prawnego do RODO odpowiada Ministerstwo Cyfryzacji. Projekt ustawy przygotowany przez to ministerstwo przepisy wprowadzające ustawę o ochronie danych osobowych przewiduje wprowadzenie zmian w niemalże dwustu ustawach. Projekt zawiera między innymi przepisy wprowadzające całkowicie nowe regulacje, dotychczas niewystępujące w polskim porządku prawnym, jak choćby unormowanie kwestii monitoringu wizyjnego, o której pisaliśmy w poprzednim artykule.
Głównymi zmianami, które nowelizuje projekt ustawy jest wprowadzenie do ustaw obowiązków w zakresie dopuszczalności przetwarzania danych osobowych wyłącznie przez osoby legitymujące się pisemnym upoważnieniem wydanym przez administratora danych oraz rygor pisemnego zobowiązania osób przetwarzających dane osobowe do zachowania tych danych w poufności.
Kolejną z osi zmian jest ustanowienie każdorazowego określania celu przechowywania i przetwarzania danych osobowych. Za najważniejszą jednak zmianę, która obejmie każdą z ustaw należy uznać zmianę dotyczącą sposobu wykonywania obowiązków informacyjnych przez poszczególne podmioty, w tym przede wszystkim organy publiczne. Ujednolicenie tego aspektu pozwoliłoby na uniknięcie problemów interpretacyjnych dotyczących stosowania RODO w praktyce.
Poniżej przedstawiamy ustawy, w których zmiany wprowadzone według nowego projektu będą największe, jeśli zostanie on przyjęty w proponowanym kształcie.
Ustawa o prawach konsumenta
Zgodnie z projektem na przedsiębiorcę zostanie nałożony ustawowy obowiązek podawania informacji wskazanych w art. 13 RODO poprzez wystawienie w widocznym miejscu w lokalu przedsiębiorstwa bądź w serwisie internetowym przedsiębiorstwa informacji wskazanych w tym artykule. Obowiązek ten dotyczył będzie zarówno umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa, jak i na odległość. Istotną zmianą jest również wprowadzenie zasady, żeby wobec osoby niewidomej obowiązek informacyjny spełnić poprzez ich odczytanie.
Kodeks pracy
Projekt zawiera zmiany dotyczące katalogu danych udostępnianych pracodawcy przez pracownika w procesie rekrutacji oraz przy zatrudnianiu pracownika. Projekt stanowi o zakazie żądania od pracownika informacji dotyczących imion rodziców oraz miejsca zamieszkania. Dane kontaktowe będą musiały być każdorazowo wskazane przez pracownika. Jedna z najistotniejszych zmian jest to, że adresu zamieszkania żądać będzie można dopiero na etapie zatrudniania pracownika. Do kodeksu pracy ma wejść zmiana ustanawiająca zasadę, że dane osobowe ubiegającego się o pracę lub pracownika już pozostającego w stosunku pracy, za wyjątkiem danych o jego karalności, będą mogły być przetwarzane na podstawie jego zgody.
Ma nastąpić wprowadzenie klauzuli zabezpieczającej interesy pracownika i ubiegającego się o pracę na podstawie, której to klauzuli odmowa i nieudzielenie zgody nie będzie mogło stać się podstawą do niezatrudnienia takiego ubiegającego się o pracę bądź pracownika zatrudnianego. Oznacza to, że odmowa taka nie będzie mogła w żadnym wypadku uzasadniać odmowy zatrudnienia, wypowiedzenia umowy o pracę, czy też rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę. Na temat zmian dotyczących monitoringu wizyjnego w zakładzie pracy informowaliśmy w artykule RODO a monitoring wizyjny w zakładzie pracy.
Prawo zamówień publicznych
Nowelizacja ustawy zgodnie z projektem wprowadzi dopuszczalność żądania przez zamawiającego przedstawiania dokumentów potwierdzających zatrudnienie przez wykonawcę lub podwykonawcę osób wykonujących czynności należące do zakresu zamówienia. Ustawa pozwoli żądać zamawiającemu oświadczenia wykonawcy lub podwykonawcy dotyczącego zatrudnienia pracowników na umowę o pracę, poświadczonej kopii umów o pracę pracowników, dokumentów zawierających dane osobowe pozwalające zweryfikować pozostawanie przez pracownika wykonawcy bądź podwykonawcy w stosunku pracy.
W kolejnych artykułach dotyczących RODO przedstawiać będziemy Państwu kolejne ustawy, które dotkną zmiany.
Prawnik doktrynalny Kancelarii Prawnej Viggen sp.j.
Niniejszy dokument podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., Dz. U. 06.90.631 z późn. zm.)
