Od 6 lipca 2024 roku obowiązek montowania EDR, czyli tzw. „czarnych skrzynek” będzie dotyczyć wszystkich nowych rejestrowanych samochodów osobowych na terenie UE.
Jaka będzie rola czarnej skrzynki? Jej zadaniem będzie zbieranie informacji nie tylko na temat stanu pojazdu i jego układów w chwili wypadku, ale także na krótko przed i po zdarzeniu.
Które samochody muszą mieć czarną skrzynkę? Od 6 lipca 2022 r. wszystkie nowe pojazdy, a od 7 lipca 2024 r. wszystkie nowo rejestrowane pojazdy klas M1 (samochody osobowe) i N1 (pojazdy użytkowe do 3,5 tony) muszą być wyposażone w EDR. Inne klasy pojazdów ( M2, M3, N2, N3) od 7 stycznia 2026 r. lub 7 stycznia 2029 r.
Obowiązek ten wynika z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) 2019/2144 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie wymogów dotyczących homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, komponentów i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów, w odniesieniu do ich ogólnego bezpieczeństwa oraz ochrony osób znajdujących się w pojeździe i niechronionych uczestników ruchu drogowego, zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/858 oraz uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 78/2009, (WE) nr 79/2009 i (WE) nr 661/2009 oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 631/2009, (UE) nr 406/2010, (UE) nr 672/2010, (UE) nr 1003/2010, (UE) nr 1005/2010, (UE) nr 1008/2010, (UE) nr 1009/2010, (UE) nr 19/2011, (UE) nr 109/2011, (UE) nr 458/2011, (UE) nr 65/2012, (UE) nr 130/2012, (UE) nr 347/2012, (UE) nr 351/2012, (UE) nr 1230/2012 i (UE) 2015/166 oraz Rozporządzeniem Delegowanym Komisji (UE) 2022/545 z dnia 26 stycznia 2022 r. uzupełniającym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2144 poprzez określenie szczegółowych przepisów dotyczących konkretnych procedur badań i wymogów technicznych w zakresie homologacji typu pojazdów silnikowych w odniesieniu do rejestratorów danych na temat zdarzeń i homologacji typu tych układów jako oddzielnych zespołów technicznych oraz zmieniające załącznik II do tego rozporządzenia.
Zgodnie z ww. rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2144 dane, które rejestratory są w stanie rejestrować i przechowywać w odniesieniu do czasu tuż przed zderzeniem, w trakcie zderzenia i niezwłocznie po zderzeniu (5 sekund przed kolizją i 250 milisekund po), obejmują prędkość pojazdu, hamowanie, pozycję i nachylenie pojazdu na drodze, stan i szybkość uruchomienia wszystkich systemów bezpieczeństwa pojazdu, systemu pokładowego eCall opartego na numerze 112, uruchomienie hamulców oraz istotne parametry wejściowe dotyczące pokładowych systemów bezpieczeństwa czynnego i zapobiegania wypadkom, przy wysokiej dokładności danych i zapewnieniu ich przetrwania (art. 6 ust. 4 lit. a rozporządzenia). Dane nie są zapisywane z całego przejazdu z punktu A do punktu B. EDR odczytuje i zapisuje dane z czujników w pamięci, a następnie nadpisuje, zatem nie archiwizuje wcześniejszych zdarzeń.
Przechowywane dane zawsze podlegają ochronie. Nie można ich sprawdzić bez zgody właściciela lub kierowcy. Sędzia lub prokurator może nakazać ich odczytanie tylko w przypadku postępowania karnego. W razie wątpliwości dane można uzyskać także bez zgody kierowcy, ale tylko jeśli trzeba zbadać szczególnie poważny wypadek.
Karolina Grzelec.
prawnik,
