Szykują się kolejne zmiany w Prawie o ruchu drogowym. W przygotowanym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, rząd zaproponował wprowadzenie surowszych kar za manipulacje na tachografach.
Jeśli w trakcie kontroli funkcjonariusz stwierdzi, że osoba kierująca pojazdem korzystała z niedozwolonych urządzeń, które umożliwiają przerabianie lub podrabianie zapisów na tachografie, Kierowcy może grozić utrata prawa jazdy na 3 miesiące.
Podobne sankcje będą stosowane wobec osób, które posługują się kartą kierowcy lub wykresówką należącą do osoby trzeciej. Uprawnienia mają być zatrzymywane również kierowcom z zagranicy.
W nowelizacji w art. 135 w ust. 1 po pkt 2 planuje się dodać pkt 2a w brzmieniu:
Art. 135. 1. Policjant:
zatrzyma wydane w kraju prawo jazdy za pokwitowaniem w przypadku ujawnienia czynu bezpośrednio poprzedzającego zatrzymanie do kontroli drogowej i polegającego na:
a) wykonywaniu przewozu drogowego pojazdem wyposażonym w tachograf przez kierowcę nieposiadającego własnej, ważnej karty kierowcy lub wykresówki,
b) posługiwaniu się przez kierowcę kartą kierowcy, która nie jest jego własną kartą, lub posługiwaniu się więcej niż jedną własną kartą kierowcy, lub posługiwaniu się przez kierowcę wykresówką, która nie jest jego własną, lub jednoczesnym używaniu kilku wykresówek przez kierowcę, lub
c) korzystaniu przez kierowcę z niedozwolonego urządzenia lub przedmiotu umożliwiającego lub powodującego podrabianie lub przerabianie danych rejestrowanych przez tachograf;”
Aktualny stan prawny
Aktualny stan prawny przewiduje, że prawo jazdy można utracić w razie:
a) uzasadnionego podejrzenia, że kierujący pojazdem znajduje się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu,
b) gdy upłynął termin ważności prawa jazdy,
c) przekroczenia przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od wydania skierowania na kurs reedukacyjny, o którym mowa w art. 99 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,
d) przekroczenia przez kierującego pojazdem w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy liczby 20 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego lub stwierdzenia, na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć, że w okresie 2 lat od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy popełnił on przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
lub trzy wykroczenia określone w art. 86 § 1 lub 2, art. 87 § 1, art. 92a w przypadku przekroczenia dopuszczalnej prędkości o ponad 30 km/h lub art. 98 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2021 r. poz. 281),
e) stwierdzenia braku dokumentu, o którym mowa w art. 38 ust. 1 pkt 3a lub 4a, lub prowadzenia pojazdu niewyposażonego w blokadę alkoholową w przypadku, o którym mowa w art. 13 ust. 5 pkt 7 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,
f) popełnienia w okresie próbnym, o którym mowa w art. 91 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, trzech wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub jednego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji;
2) (…) ujawnienia czynu polegającego na:
a) kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym lub
b) przewożeniu osób w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określoną w dowodzie rejestracyjnym (pozwoleniu czasowym) lub wynikającą z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji;
Ponadto prawo jazdy MOŻE zostać zatrzymane w przypadku
uzasadnionego podejrzenia, że kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów (dotyczy uprawnień wydanych w kraju)
Uzasadnienie projektu
W uzasadnieniu projektu wskazano, że zaproponowane rozwiązania mają w swoich założeniach przyczynić się do poprawy
bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a także konkurencyjności w sektorze przewozów drogowych, natomiast nałożenie na kierującego pojazdem obok kary grzywny również sankcji administracyjnej polegającej na utracie prawa jazdy na okres do 3 miesięcy może w znaczny sposób przyczynić się do zmniejszenia nielegalnych praktyk stosowanych przez kierujących pojazdami.
Zaznaczono, że dotychczasowe rozwiązania prawne nie spełniają w sposób wystarczający funkcji odstraszającej od korzystania z niedozwolonych urządzeń zakłócających prawidłowe funkcjonowanie tachografu.
Zgodnie z wynikami badań opublikowanymi na łamach raportu Europejskiej Rady Bezpieczeństwa Transportu10) (European Transport Safety Council – ETSC) z 2011 r., poświęconego kwestii przemęczenia kierowców zawodowych i jego wpływu na poziom
bezpieczeństwa ruchu drogowego, zmęczenie powoduje u kierowcy spowolnienie czasu reakcji, jak również upośledza zdolność do prowadzenia pojazdu. U osoby, która prowadzi pojazd po 17 godzinach bez snu, ryzyko spowodowania wypadku jest analogiczne jak u kierowcy, który prowadzi pojazd po spożyciu alkoholu (stężenie alkoholu we krwi równe 0,5 g/l), czyli jest dwukrotnie wyższe niż normalne ryzyko. Zmęczenie kierowcy jest
istotnym czynnikiem w około 20% wypadków w transporcie drogowym.
W 2019 r. zgodnie z posiadanymi przez Inspekcję Transportu Drogowego statystykami stwierdzono m.in. 339 przypadków podłączenia do tachografu niedozwolonego urządzenia lub przedmiotu wykonanego lub przeznaczonego do celów podrabiania lub przerabiania danych rejestrowanych przez tachograf lub korzystania z tego urządzenia lub przedmiotu oraz 357 przypadków posługiwania się przez kierowcę kartą kierowcy, która nie jest jego własną kartą.
Z uwagi na częstotliwość stwierdzania w trakcie kontroli przypadków fałszowania rzeczywistej aktywności kierowcy, a także skutki takich działań, proponuje się wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym
polegających na nadaniu funkcjonariuszom Policji (tożsame uprawnienia posiadaliby również inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego) uprawnień do zatrzymania prawa jazdy za pokwitowaniem w przypadku ujawnienia na tzw. „gorącym uczynku” fałszowania przez kierującego jego rzeczywistej aktywności. Doprecyzowanie warunku dotyczącego zatrzymania uprawnień do kierowania pojazdem (wyłącznie w wyniku
ujawnienia naruszenia na tzw. „gorącym uczynku”) jest konieczne z uwagi na poziom dotkliwości kary dla kierowcy, jak również ze względu na długość okresu aktywności kierowcy podlegającego kontroli drogowej, który może obejmować dzień kontroli i 28 dni go poprzedzających, a od 31 grudnia 2024 r. nawet 56 dni.
Ponadto w celu zapewnienia równego traktowania kierowców,
projektowane zmiany mają dotyczyć zarówno kierowców legitymujących się prawem jazdy wydanym w kraju, jak również wydanym przez państwo inne niż Rzeczpospolita Polska.
Projekt nowelizacji ma niebawem trafić pod obrady Sejmu. Planuje się, że nowe przepisy powinny wejść w życie od 1 grudnia 2021 r.
Źródło:
- Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym
- Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw: https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/Projekty/9-020-620-2021/$file/9-020-620-2021.pdf
