Zarządca sukcesyjny ma za zadanie zredukować negatywne następstwa, które niesie śmierć właściciela przedsiębiorstwa. Zgodnie z ustawą zarządcą sukcesyjnym może zostać osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych.
Zarządca sukcesyjny może zostać powołany zarówno przed śmiercią przedsiębiorcy przez niego samego jak i w ciągu dwóch miesięcy od dnia jego śmierci przez
-
- spadkobiercę ustawowego przedsiębiorcy, który przyjął spadek
-
- małżonka przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku
-
- spadkobiercę testamentowego przedsiębiorcy, który przyjął spadek
-
- zapisobiorcę windykacyjnego, który przyjął zapis windykacyjny, jeżeli zgodnie z ogłoszonym testamentem przysługuje mu udział w przedsiębiorstwie w spadku.
Powołanie zarządcy po śmierci oraz wszelkie związane z tym oświadczenia należy złożyć przed notariuszem.
Aby powołać zarządcę sukcesyjnego konieczne są:
-
- Oświadczenie o powołaniu zarządcy sukcesyjnego w formie pisemnej
-
- Pisemna zgoda zarządcy na pełnienie funkcji
-
- Zgłoszenie ( wpis ) zarządcy do CEIDG
Zarządca sukcesyjny powołany przez przedsiębiorcę i wpisany do CEIDG rozpoczyna pełnienie swoich obowiązków z chwilą śmierci przedsiębiorcy, natomiast jego zarząd wygasa w terminie dwóch lat od dnia śmierci przedsiębiorcy. Termin ten może zostać przedłużony przez sąd na okres nie dłuższy niż 5 lat. Zarządca sukcesyjny przestaje pełnić swoją funkcję również w przypadku jego śmierci, ograniczenia bądź utraty przez niego zdolności do czynności prawnych, a także w przypadku jego rezygnacji, bądź odwołania go z funkcji. Odwołanie zarządcy sukcesyjnego wymaga zgody osób posiadających ponad połowę udziału w przedsiębiorstwie w spadku.
Ważnym oraz jednym z pierwszych obowiązków zarządcy sukcesyjnego jest sporządzenie inwentarza przedsiębiorstwa w spadku, który zawiera wszystkie składniki przedsiębiorstwa w spadku wraz z ich wartością w chwili śmierci przedsiębiorcy. Poza tym w inwentarzu powinny znaleźć się informacje dotyczące długów spadkowych związanych z działalnością gospodarczą według stanu z dnia zgonu.
Zarządca sukcesyjny prowadzi zarząd jednoosobowo i pełni wszelkie funkcje zmarłego przedsiębiorcy. Posługuje się własnymi danymi, a także firmą zmarłego z dopiskiem „w spadku”. Może pozywać i być pozywany w sprawach wynikających z wykonywanej działalności przez przedsiębiorcę, nie odpowiada jednak swoim własnym majątkiem. Działa na rzecz właścicieli przedsiębiorstwa w spadku i to oni odpowiadają za zobowiązania. Zarządca sukcesyjny może jednak zostać pociągnięty do odpowiedzialności w związku z nienależytym wypełnianiem obowiązków i narażeniem przedsiębiorstwa za szkodę
Piotr Rutkowski,
Prawnik, Kancelaria Prawna Viggen