Jak wyliczyć prędkość techniczną dla przewozów osób na liniach regularnych? 10 września weszło w życie rozporządzenie Ministra Transportu określające zasady organizacji rozkładów jazdy. Jednak zamiast być ułatwieniem stanowi dla przewoźników oraz urzędników logiczną łamigłówkę – która w pewnych obszarach jest nie do rozwiązania. Dlatego też Stowarzyszenie URKS i TD Najlepsza Droga wystąpiło do Ministra z zapytaniem jak prawidłowo wyliczyć prędkość średnią…
Modlnica, dnia 13 sierpień 2012 r.
Kancelaria Prawna Viggen s.c.
Mariusz Miąsko, Małgorzata Miąsko
ul. Częstochowska 6, 32-085 Modlnica
w imieniu:
Stowarzyszenia Uczestników Rynku
i Komunikacji Samochodowej
i Transportu Drogowego „NAJLEPSZA DROGA”
ul. Tyniecka 10a, Kraków
Ministerstwo Transportu
Warszawa
Dot: interpretacji zapisów § 4 Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie rozkładów jazdy z dnia 10 kwietnia 2012 r./ Dz.U. z 2012 r. poz. 451.
Zwracam się z uprzejmą prośbą o zajęcie jednoznacznego stanowiska w zakresie interpretacji zapisów odnoszących się do przedmiotowego rozporządzenia w zakresie zasad wyliczenia „prędkości technicznej” ponieważ:
a) z chwilą wejścia w życie przedmiotowego rozporządzenia doszło w skali kraju do jego wielu interpretacji w zakresie metodologii wyliczenia „średniej prędkości”,
b) w wyniku niedoprecyzowania niektórych wartości (np.: „tśr” – czas postoju na przystanku) stosując zapisy rozporządzenia można wyliczyć 58 wersji „prędkości średniej” (!) i zupełnie nie wiadomo która z nich jest tą „właściwą” lub „nie właściwą”.
c) w kraju obowiązują wśród urzędników zasadniczo trzy schematy według których nakazują wykonywanie wyliczenia prędkości średniej:
-
dla całej trasy (od przystanku początkowego do końcowego),
-
tylko dla odcinków równych lub dłuższych niż 3 km,
-
dla odcinków równych lub dłuższych 3 kilometrom oraz dla całej trasy (od przystanku początkowego do przystanku końcowego).
Zwracamy się więc w imieniu członków naszego stowarzyszenia do Pana Ministra o
a) doprecyzowanie wartości wskazanych w rozporządzeniu,
b) odniesienie się co do prawidłowości interpretacji zapisów rozporządzenia dla których należy wykonać wyliczenie „prędkości średniej” (technicznej), ponieważ wydane przez Pana rozporządzenie z dnia 10 kwietnia 2012 r. musi być czytelne spójne w zakresie wartości danych, na podstawie których dokonuje się wyliczenia obowiązkowych wartości w sposób jednolity i pewny (co przedstawię na wzorze). Proszę więc o odpowiedzi na poniższe wątpliwości.
WĄTPLIWOŚĆ NR 1
Wątpliwości i braki w uregulowaniu dotyczą szczególnie interesującego nas tutaj § 4, w którym w ust.3 ustanawia się że: „prędkość techniczna jest to średnia prędkość jazdy środka transportowego między poszczególnymi przystankami komunikacyjnymi w danym kursie”.
Ustawodawca próbował więc określić jak należy obliczyć ową „prędkość techniczną (średnią) ustanawiając zasadę którą można po przeczytaniu rozporządzenia wyrazić we wzorze:
s
V tech = ————————————————-
k
Tp – (n-k-2) t śr – Σ t ni
i-1
Legenda:
s – droga przejazdu, odległość od pierwszego przystanku do ostatniego na danym kursie
Tp – czas przejazdu na danym kursie
m – liczba przystanków na danym kursie (m >= 2)
k – liczba przystanków z normowanym czasem postoju na danym kursie (uwzględnionych w zezwoleniu czyli na których czas postoju trwa co najmniej jedną minutę)
tśr – średni czas postoju na przystankach z nienormowanym czasem postoju (czyli krótszym niż jedna minuta)
tni – czas postoju na i-tym przystanku z normowanym czasem postoju na danym kursie
(i = 1…k)
Rzecz jednak w tym, że nie określono wartości: tśr – czyli czas postoju na przystanku a w takim przypadku można wyliczyć aż 58 wartości prędkości średniej. Czy Ministerstwo faktycznie aprobuje taką okoliczność ?
Należy zwłaszcza zadać pytanie czy wartość: tśr może być równe liczbie 0 ? A jeśli nie to czy może być równe 1, 2, 3 itp. ? (gdy 1= 1 sekunda).
Powyższe pytanie jest kluczowe z punktu praktycznych zasad organizacji rozkładów jazdy, ponieważ im wyższa wartość: tśr tym wyższa musi być średnia prędkość przejazdu pomiędzy przystankami ale nie wyższa niż dopuszczalna prędkość na drodze (np.: 50 km/h w terenie zabudowanym) – co w wielu przypadkach będzie się wykluczało (ale o tym przypadku napiszę w dalszej części). I tu rodzi się poważna wątpliwość wynikająca z powyższego zapisu. Prosimy o jasne stanowisko, zwłaszcza że wyliczenie prędkości średniej stanowi obowiązek przewoźników, którzy muszą znać zasady wyliczenia.
WĄTPLIWOŚĆ NR 2
Czy w przypadku wyliczenia prędkości średniej po ograniczeniu dopuszczalnej prędkości na drodze (np.: do 30 km/h w wyniku okresowych robót drogowych) należy ponownie przeliczyć prędkość średnią ? Z zapisów rozporządzenia wynika że tak ponieważ nie przewidziano żadnego odstępstwa ale czy takie rozwiązanie jest faktycznie racjonalne? Zgodnie z modnym od pewnego czasu hasłem „Polska znajduje się w budowie”, ilość różnego rodzaju ograniczeń niemal na wszystkich trasach jest wielka. Najważniejsze jest to, że wynikają one z bardzo różnego zakresu robót, skali i rodzaju utrudnień w ruchu. Sytuacja taka praktycznie oznacza konieczność ciągłych zmian w już przyjętym rozkładzie jazdy, oznacza to stałą /i z reguły niespodziewaną/ jego dezorganizację. Panie Ministrze jak to opanować by uniknąć konieczności endemicznej korekty rozkładów jazdy na poszczególnych liniach?
Dlatego prosimy o zajęcie jednoznacznego stanowiska przez Pana Ministra jako organu, który najlepiej zna własne intencje.
WĄTPLIWOŚĆ NR 3
Pozostała więc kolejna poważna wątpliwość, którą unaoczniła praktyka różnych w skali kraju wymagań stawianych przez urzędy żądające wyliczenia prędkości średniej do nowo składanych rozkładów jazdy.
Proszę więc o jednoznaczną interpretację Pana Ministra w zakresie § 4 ust. 3 w kontekście zapisu ust. 5 rozporządzenia a w szczególności czy obowiązek wyliczenia prędkości średniej jest wymagany:
-
dla całej trasy (od przystanku początkowego do końcowego) ?
-
tylko dla odcinków równych lub dłuższych niż 3 km ?
-
dla odcinków równych lub dłuższych 3 kilometrom oraz dla całej trasy (od przystanku początkowego do przystanku końcowego) ?
Proszę o zajęcie jednoznacznego stanowiska w przedmiotowym zakresie, Czy należy rozumieć, że prędkość techniczna będzie w przebiegu całego kursu ustalana poniekąd „w kratkę” (z wyłączeniem odcinków pomiędzy przystankami o odległości poniżej 3 kilometrów?). Otóż § 4 ust. 3 w kontekście ust. 5 można wywnioskować że prędkość techniczna musi być wykonana jednocześnie tak dla całej trasy (od przystanku początkowego do końcowego) oraz dodatkowo dla tych odcinków trasy, które są równe lub dłuższe niż 3 km.
Co prawda w § 4 ust. 1 pkt.2 istniejezapiso treści „między przystankami komunikacyjnymi (…) na całej linii komunikacyjnej” ale jest on ogólny i przez to nieprecyzyjny. Zapis ten bynajmniej nie wyjaśnia czy chodzi o całą linię czy o poszczególne odcinki pomiędzy przystankami, dla których prędkość techniczna winna być obliczana oddzielnie za każdym razem. Jest to zasadnicza różnica mająca bardzo praktyczne konsekwencje. Zapisem nie nasuwającym jakichkolwiek wątpliwości było by stwierdzenie: „prędkości technicznej mierzonej na każdym poszczególnym odcinku/ za wyjątkiem przypadku przewidzianego w ust.5 / przebiegu jazdy pomiędzy przystankami”.
Prosimy więc o zajęcie jednoznacznego stanowiska czy słuszne jest rozumienie że obowiązek jednoczesnego wyliczenia i prędkości średniej jest wymagany dla całej trasy i jednocześnie prędkości średniej dla poszczególnych odcinków równych lub dłuższych niż 3 km co wynika z interpretacji zapisów pkt. 2 ust.1 w kontekście zapisów ust.5 ?W wykładni prawa istnieje wśród innych metoda wnioskowania z przeciwieństwa (argumentum a contrario) będąca przeciwieństwem wnioskowania z analogii.
W omawianym przypadku wykładnia moim zdaniem winna być następująca:
Skoro obliczanie prędkości technicznej nie jest wymagane, jeśli odległość między przystankami komunikacyjnymi jest mniejsza niż 3 kilometry, to właśnie dlatego przy odległości 3 kilometrów i powyżej winna być obliczana na każdym takim poszczególnym odcinkupomiędzy przystankami a jednocześnie należy wyliczyć prędkość średnią dla całego kursu na całej linii komunikacyjnej.
Nie chcę już rozważać jeszcze innej wątpliwości polegającej na tym, że na poszczególnych kursach w obrębie tej samej linii komunikacyjnej mogą występować różne – odmienne prędkości średnie, ponieważ w terenie zabudowanym ulega zmianie dopuszczalna prędkość na drodze dla środka komunikacyjnego po godzinie 23.00.
Proszę o zajęcie jasnego stanowiska.
Szanowny Panie Ministrze, proszę o odpowiedź wyczerpującą. Powyższe zagadnienie jest dla członków naszego stowarzyszenia oraz dla tysięcy firm transportowych kluczowe dla układu rozkładów jazdy oraz organizacji jazdy.
W przyszłości prosimy o konsultację wydawanych rozporządzeń o ile to możliwe z przedstawicielami środowiska zgrupowanymi w ramach stowarzyszeń, których członkowie na co dzień wykonują i realizują jazdę w obrębie rozkładów jazdy. Przewoźnicy są ludźmi praktycznymi w przepisach prawa które ich interesują /a jest to wielki zakres merytoryczny/ szukają jasnych wskazówek jak zgodnie z obowiązującym prawem a zarazem zgodnie z zdrowym rozsądkiem prowadzić swoje firmy będące dla nich i ich rodzin źródłem utrzymania. Tak więc nie chodzi mi tutaj o jakiekolwiek teoretyzowanie i uprawianie „sztuki dla sztuki”. Chodzi o bardzo konkretne kwestie dla tysięcy przedsiębiorstw transportowych w naszym kraju, ściśle związane z ich zgodnym z prawem funkcjonowaniem w tym z wymogami wprowadzonymi w/w rozporządzeniem.
Mariusz Miąsko
