We wcześniejszych opracowaniach wyjaśniłem, iż zasadę stanowi odpowiedzialność nadawcy za nienormatywne unieruchomienie ładunków transportowanych po drogach publicznych. Takie stanowisko zostało potwierdzone szeregiem prawomocnych orzeczeń sądów powszechnych, wyłączających co do zasady odpowiedzialność przewoźnika. Od przedmiotowej zasady istnieje kilka odstępstw. Jeden z wyjątków odnosi się do wprowadzonej relatywnie niedawno do polskiego porządku prawnego kategorii „NARUSZEŃ PRZEPISÓW O ZDATNOŚCI TECHNICZNEJ POJAZDÓW”.
W kontekście realizacji kontroli drogowych przez instytucje kontrolne a w szczególności ITD., istotna jest odpowiedź na pytanie, czy po stwierdzeniu usterek podczas realizacji przewozu drogowego, wymienionych w załączniku nr 4 do Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 5 listopada 2019 roku w prawie kontroli ruchu drogowego, dopuszczalne jest zastosowanie regulacji lp. 9.2 załącznik nr 3 do Ustawy o transporcie drogowym, sklasyfikowany w pozycji 5.2 grupy naruszeń wskazanych w tabeli 5 załącznika I do Rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403 (czyli załącznika określającego wykaz poważnych, bardzo poważnych i najpoważniejszych naruszeń w transporcie)?
Powyższa kwestia sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy ITD może wymierzyć sankcję na przewoźnika w postaci wymierzenia tzw.: NN (Najpoważniejszego Naruszenia), skutkującego wszczęciem procedury utraty „Dobrej Reputacji” przewoźnika, warunkującej prawo dysponowania Licencją Transportową w trybie regulacji rozporządzenia 2016/403?
Choć jak wskazano we wcześniejszych opracowaniach podmiotem odpowiedzialnym za nienormatywne unieruchomienie ładunku jest nadawca, to występują okoliczności w których wyjątkowo odpowiedzialność taką może ponieść także przewoźnik. Spełnione jednak muszą zostać kumulatywnie trzy przesłanki: a) usterka musi odnosić się do elementu środka transportowego a nie „zewnętrznego” środka mocującego – np.: usterka może dotyczyć rozcięcia/przerwania linki „sznurowadła” wzmocnienia dachu naczepy plandekowej, lub wyrwania punktu mocowania, lub zbyt niskiej wytrzymałości punktu mocowania względem sił wymaganych do unieruchomienia ładunku, lub przerdzewiałych zawiasów wrót o które zaparty jest ładunek metodą ścisłego upakowania, rozcięcia wzmocnionych plandek w naczepie typu XL etc.; b) musi to być usterka niebezpieczna; c) na skrzyni ładownej środka transportowego musi w trakcie kontroli znajdować się ładunek, wywołujący potencjalne zagrożenie.
Powyższe wprost wynika z Załącznika nr 3 do Ustawy o transporcie drogowym: „WYKAZ NARUSZEŃ OBOWIĄZKÓW LUB WARUNKÓW PRZEWOZU DROGOWEGO, O KTÓRYCH MOWA W ART. 92A UST. 1 USTAWY O TRANSPORCIE DROGOWYM1), WYSOKOŚCI KAR PIENIĘŻNYCH ZA POSZCZEGÓLNE NARUSZENIA, A W PRZYPADKU NIEKTÓRYCH NARUSZEŃ NUMER GRUPY NARUSZEŃ ORAZ WAGA NARUSZEŃ”. Pkt. 9 reguluje „NARUSZENIE PRZEPISÓW O ZDATNOŚCI TECHNICZNEJ POJAZDÓW” Podpunkt 9.2. przewiduje „Wykonywanie przewozu drogowego pojazdem posiadającym usterkę lub usterki (…) podwozia lub innego wyposażenia, zakwalifikowane jako niebezpieczne – za każdy pojazd 2000 5.2 NN”.
W takim przypadku gdy nadawca zakontraktował sprawny pojazd w standardzie wyposażenia umożliwiającym normatywne unieruchomienie ładunku określoną metodą mocowania a przewoźnik dostarczył środek transportowy nie spełniający cech normatywnych, w drodze wyjątku odpowiedzialność za skutki nienormatywnego mocowania ładunku poniesie przewoźnik. Regulacja ta wydaje się w pełni logiczna i słuszna.
W takim przypadku legislator krajowy przewidział niski wymiar kary finansowej w wymiarze zaledwie 2000 zł ale za to jednocześnie legislator unijny przewidział maksymalny wymiar sankcji administracyjnej w postaci NN (Najpoważniejszego Naruszenia)w rozumieniu Rozporządzenia 2016/403 UE.
Warto zauważyć, że w przypadku stwierdzenia omawianego naruszenia decyzją administracyjną wymierzoną przez ITD. lub Policję, wobec przewoźnika z automatu musi zostać wszczęte postępowanie o utratę Dobrej Reputacji a w konsekwencji utratę Licencji Transportowej.
Drogi Przewoźniku !
Jeśli chcesz przeprowadzić audyt własnych środków transportowych na okoliczność uniknięcia utraty Licencji Transportowej w przypadku stwierdzenia „Naruszenia Przepisów o Zdatności Technicznej Pojazdów” w zakresie nienormatywnego unieruchomienia ładunków – SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI: tel.: 509-98-25-77
dr Mariusz Miąsko
Kancelaria Prawna Viggen Sp.j.
