Ustawa o delegowaniu kierowców weszła w życie. Kancelaria Prawna Viggen podpowiada w jaki sposób interpretować poszczególne przepisy i jak rozliczyć wynagrodzenia kierowców po zmianach.
ZMIANY WPROWADZONE PRZEZ USTAWĘ O DELEGOWANIU KIEROWCÓW W TRANSPORCIE DROGOWYM
I. Zmiana w zakresie ustalania podstawy oskładkowania
Ustawa wprowadziła przepisy zgodnie z którymi przychód będący podstawą do ustalenia podstawy oskładkowania nie będzie już obniżany o wirtualne diety, tak jak dotychczas. Zgodnie ze zmienionymi przepisami, przychód będący podstawą ustalenia podstawy oskładkowania będzie obniżany o kwotę 60 euro za dzień pobytu za granicą. Zasady odnośnie przeciętnego wynagrodzenia pozostają takie same. Zatem ulga może zostać
zastosowana dopiero, kiedy przychód kierowcy przekroczy przeciętne wynagrodzenie. Ponadto podstawa oskładkowania może zostać obniżona maksymalnie do kwoty 6935 zł brutto (kwota na ten rok).
Do dni pobytu za granicą nie zalicza się dni w których kierowca:
1) przebywa na urlopie wypoczynkowym,
2) przebywa na zwolnieniu lekarskim,
3) korzysta z urlopu bezpłatnego.
W przypadku kiedy okres pobytu kierowcy za granicą jest krótszy niż 12 godzin, kwota 60 euro ulega zmniejszeniu do:
1) 1/3 w przypadku pobytu do 8 godzin,
2) 1/2 w przypadku pobytu ponad 8 godzin do 12 godzin.
Ponadto przychodu będącego podstawą oskładkowania nie stanowią zwroty równowartości kosztów, które zostały poniesione przez kierowcę. Ulgi te mogą zostać zastosowane dopiero po tym, jak wynagrodzenie przekroczy próg przeciętnego wynagrodzenia w wysokości 6935 zł brutto (kwota na ten rok).
Zwrot kosztów dotyczy:
1) kosztów noclegu, o którym mowa w art. 8 ust. 8 Rozporządzenia 561/2006 art. 8 ust 8 Rozporządzenia 561/2006
Regularne tygodniowe okresy odpoczynku oraz dowolny tygodniowy okres odpoczynku trwający ponad 45 godzin wykorzystywany jako rekompensata za wcześniejsze skrócone
tygodniowe okresy odpoczynku nie mogą być wykorzystywane w pojeździe. Muszą one być wykorzystane w odpowiednim dla każdej płci miejscu zakwaterowania wyposażonym w odpowiednią infrastrukturę noclegową i sanitarną. W zapisie chodzi zatem o koszty hotelu, jeżeli zostały poniesione przez kierowcę,
związane z wykorzystaniem regularnego tygodniowego okresu odpoczynku oraz dowolnego tygodniowego okresu odpoczynku trwającego ponad 45 godzin wykorzystywanego jako rekompensata za wcześniejsze skrócone tygodniowe okresy
odpoczynku.
2) podróży do miejsca rozpoczęcia międzynarodowego przewozu drogowego środkami transportu innymi niż pojazd będący w dyspozycji pracodawcy lub podmiotu, na rzecz którego kierowca wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy
W zapisie chodzi zatem o zwrot kosztów dojazdu do miejsca rozpoczęcia przewozu, które zostały poniesione przez kierowcę, jeżeli dojazd ten był wykonywany innym pojazdem, niż pojazd będący w dyspozycji pracodawcy.
3) niezbędnych udokumentowanych wydatków określonych lub uznanych przez pracodawcę lub podmiot, na rzecz którego kierowca wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy, odpowiednio do uzasadnionych potrzeb w wysokości
nieprzekraczającej kwoty wydatków faktycznie poniesionych i
udokumentowanych przez kierowcę.
Wydatki poniesione przez kierowcę muszą zostać w tym przypadku udokumentowane. /Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.01.2013 r. w sprawie należności
przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej wymienia następujące wydatki: opłaty za bagaż,
przejazd drogami płatnymi i autostradami, postój w strefie płatnego parkowania, miejsca parkingowe oraz inne niezbędne wydatki wiążące się bezpośrednio z odbywaniem podróży
krajowej lub podróży zagranicznej/.
4) korzystania z urządzeń sanitarnych, określonych na podstawie średnich nieudokumentowanych kosztów takich usług oferowanych w ogólnodostępnych miejscach obsługi podróżnych w państwach, w których kierowca wykonuje zadania służbowe
Przepis nie wskazuje sposobu obliczania kwoty, która nie będzie wchodziła w skład przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie. Wyszczególnione zostało, iż kwota obniżająca przychód ma być średnią nieudokumentowanych kosztów usług korzystania z urządzeń sanitarnych w państwach, w których kierowca wykonuje zadania służbowe.
Ustawodawca nie wskazuje zatem sposobu ustalania kosztów, jednak zakłada, iż ma być to:
1) średnia kosztów korzystania z usług sanitarnych,
2) koszty nie muszą być udokumentowane przez kierowcę,
3) średnia kosztów musi dotyczy państw w których kierowca wykonuje zadania służbowe.
Zatem przykładowym sposobem ustalenia tej kwoty może być przeanalizowanie stawek za korzystanie z urządzeń sanitarnych w krajach w których transporty są wykonywane przez kierowców i ustalenie częstotliwości korzystania z takich urządzeń przez kierowcę w miesiącu. W taki sposób można przyjąć średnią kwotę. Warto mieć na uwadze, że kwota ta musi być realna i nie może zostać sztucznie zawyżona. Celem wprowadzenia powyższych przepisów jest zwiększenie wynagrodzenia netto kierowcy, kosztem składek na ubezpieczenie społeczne. Zatem kwoty zmniejszające przychód będący podstawą wymiaru
składek nie mogą zostać nadmiernie zawyżane, mając na uwadze potencjalną kontrolę organów.
II. Zmiany w zakresie ustalania podstawy opodatkowania
Ustawa wprowadziła zasadę, zgodnie z którą wolna od podatku dochodowego będzie kwota wynosząca 20 euro za dzień pobytu za granicą. Zatem ta ulga będzie uwzględniania w czasie ustalania podstawy opodatkowania. Ulga w postaci 30 % hipotetycznych diet nie ma już zastosowania w przypadku kierowców. Podobnie jak w przypadku ustalania podstawy oskładkowania do dni pobytu za granicą nie zalicza się dni w których kierowca:
4) przebywa na urlopie wypoczynkowym,
5) przebywa na zwolnieniu lekarskim,
6) korzysta z urlopu bezpłatnego.
W przypadku kiedy okres pobytu kierowcy za granicą jest krótszy niż 12 godzin, kwota 20 euro ulega zmniejszeniu do:
3) 1/3 w przypadku pobytu do 8 godzin,
4) 1/2 w przypadku pobytu ponad 8 godzin do 12 godzin.
Podobnie jak w przypadku podstawy oskładkowania wolna od podatku dochodowego jest równowartość następujących kosztów poniesionych przez kierowcę:
1) koszty noclegu, o którym mowa w art. 8 ust. 8 Rozporządzenia 561/2006,
2) podróży do miejsca rozpoczęcia międzynarodowego przewozu drogowego środkami transportu innymi niż pojazd będący w dyspozycji pracodawcy lub podmiotu, na rzecz którego kierowca wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy,
3) niezbędnych udokumentowanych wydatków określonych lub uznanych przez pracodawcę lub podmiot, na rzecz którego kierowca wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy, odpowiednio do uzasadnionych potrzeb w wysokości
nieprzekraczającej kwoty wydatków faktycznie poniesionych i udokumentowanych przez kierowcę,
4) korzystania z urządzeń sanitarnych, określonych na podstawie średnich nieudokumentowanych kosztów takich usług oferowanych w ogólnodostępnych miejscach obsługi podróżnych w państwach, w których kierowca wykonuje zadania służbowe.
III. Sposób wypłaty wynagrodzenia – dotyczy tylko umów o pracę
Ustawa wprowadziła możliwość wypłaty wynagrodzenia kierowcy wykonującego międzynarodowe przewozy drogowe w dwóch ratach, w stałym i ustalonym terminie:
1) pierwsza rata, wypłacana z dołu, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego:
– w przypadku kierowców, których miesięczny przychód będzie niższy niż przeciętne wynagrodzenie – w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę,
– w przypadku kierowców, których miesięczny przychód będzie wyższy niż przeciętne wynagrodzenie – w wysokości przeciętnego wynagrodzenia,
2) druga rata, z dołu, niezwłocznie po ustaleniu pełnej wysokości wynagrodzenia, nie później jednak niż do 21. dnia następnego miesiąca kalendarzowego.
Stowarzyszenie „Najlepsza Droga” z uwagi na szereg nieprawidłowości i braku precyzji w regulacji występuje do Ministerstwa Pracy z wnioskiem o wytyczne, które staną się realną podstawą prawidłowych rozliczeń.
Obecna regulacja daje tak duże pole do interpretacji, że w efekcie jest labilna i może determinować kontrole zakończone karami.
Opracowanie:
Anna Łydka,
prawnik,
