Zasady wykonywania przewozów kabotażowych po 21.02.2022 r.

Od 21 lutego 2022 r. w związku z wejściem w życie przepisów Pakietu Mobilności, zmieniły się również zasady wykonywania kabotaży. Przypomnijmy, że regulacje dotyczące przewozów międzynarodowych, w tym także kabotaży, zostały wskazane w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1072/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczącego wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych. Zgodnie z zasadą ogólną, wskazaną w niniejszym rozporządzeniu, każdy przewoźnik zarobkowego drogowego przewozu rzeczy posiadający licencję wspólnotową, którego kierowca, jeśli jest obywatelem państwa trzeciego, posiada świadectwo kierowcy, jest uprawniony na warunkach określonych w niniejszym rozdziale do wykonywania przewozów kabotażowych. Po dostarczeniu rzeczy w przychodzącym ruchu międzynarodowym przewoźnicy drogowi, o których mowa w ust. 1, uprawnieni są do wykonywania tym samym pojazdem lub, w przypadku zespołu pojazdów, pojazdem silnikowym tego pojazdu, do trzech przewozów kabotażowych będących następstwem transportu międzynarodowego z innego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego do przyjmującego państwa członkowskiego. Ostatni rozładunek rzeczy w trakcie przewozu kabotażowego przed opuszczeniem przyjmującego państwa członkowskiego ma miejsce w ciągu siedmiu dni od ostatniego rozładunku w przyjmującym państwie członkowskim w ramach dostawy rzeczy w przychodzącym ruchu międzynarodowym.

Dodatkowo możliwe jest wykonanie jednego przewozu kabotażowego w innym państwie członkowskim po wykonaniu ostatniego rozładunku w transporcie międzynarodowym, czyli po wjeździe „na pusto”. Taką operację należy rozpocząć ciągu 3 dni po wjeździe do kraju przyjmującego oraz zakończyć w ciągu 7 dni od rozładunku towaru w ramach ostatniego transportu    międzynarodowego.

Zgodnie ze zmianami podyktowanymi Pakietem Mobilności, przewoźnicy nie mogą wykonywać przewozów kabotażowych tym samym pojazdem lub, w przypadku zespołu pojazdów, pojazdem silnikowym tego samego pojazdu w tym samym państwie członkowskim przez cztery dni od zakończenia przewozu kabotażowego w tym państwie członkowskim. W związku z powyższym, dotychczasowe zasady ogólne zostały zachowane, wprowadzono jednak obowiązkowy, 4-dniowy okres karencji, tzw. cooling off period, który liczymy od zakończenia ostatniego przewozu kabotażowego, pomiędzy kolejnymi kabotażami w tym samym kraju. Powyższe regulacje oznaczają, że w tym czasie należy zrezygnować z kolejnych przewozów kabotażowych w tym samym kraju. Można jednak wykonywać inne rodzaje przewozów – np. transport międzynarodowy, albo kabotaż w innym kraju.

Wytyczne KE w zakresie wykonywania kabotażu po 21 lutego 2022 r.

• kiedy możemy rozpocząć operację kabotażową?

Zgodnie z wytycznymi KE, kabotaż możemy rozpocząć natychmiast po ostatnim rozładunku towaru przewożonego w transporcie międzynarodowym – również w dniu rozładunku. Należy jednak mieć na uwadze, że wszystkie towary przewożone w ramach transportu poprzedzającego przewóz kabotażowy muszą zostać dostarczone w celu rozpoczęcia wykonywania przewozów kabotażowych. W przypadku, gdy przychodzący przewóz składa się z kilku ładunków, kabotaż można rozpocząć dopiero po dostarczeniu wszystkich przesyłek.

• Przewozy pustych palet, kontenerów, opakowań, a kabotaż

Jeśli puste kontenery, palety lub opakowania przewożone są w ramach umowy przewozu, operację należy traktować jako rozliczaną w ramach transportu międzynarodowego. Jeśli natomiast taki przewóz nie jest wykonywany w ramach umowy, co do zasady, nie powinien być uważany za przewóz drogowy towarów. Jeżeli jednak te puste kontenery, palety lub opakowania są własnością przewoźnika, a przewóz międzynarodowy spełnia warunki przewozu na własny rachunek zgodnie z art. 1 ust. 5 lit. d) rozporządzenia (WE) nr 1072/2009, przewóz należy traktować jako przychodzący przewóz międzynarodowy, a przewoźnik może w związku z tym wykonywać przewozy kabotażowe po takim przewozie międzynarodowym.

• Jeden przewóz kabotażowy, kilka miejsc załadunku i/lub rozładunku?

Zgodnie z zasadą ogólną, przewoźnik może wykonać do 3 operacji kabotażowych po przewozie międzynarodowym, jednak przewóz kabotażowy może zasadniczo obejmować kilka punktów załadunku, kilka punktów dostaw lub nawet kilka punktów załadunku i dostaw. Liczba punktów załadunku i/lub rozładunku w przewozie kabotażowym może być jednak dodatkowo ograniczona przez państwa członkowskie poprzez wykluczenie operacji z wieloma punktami załadunku i wieloma punktami rozładunku, tak aby zapewnić zgodność z ograniczeniami dotyczącymi czasu i liczby przewozów nałożonych na kabotaż na mocy rozporządzenia (WE) nr 1072/2009. Środki wdrożone przez państwa członkowskie mogą się różnić w tej kwestii i zawsze należy sprawdzić dokładne przepisy krajowe. W każdym razie definicja przewozów kabotażowych musi zapewniać stałe zachowanie jej tymczasowego charakteru.

Wytyczna zgodnie z: Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 12 kwietnia 2018 r. – Komisja Europejska/ Królestwo Danii

• Jeden przewóz kabotażowy, kilka listów przewozowych?

Przewóz kabotażowy może obejmować jeden lub więcej listów przewozowych. Środki wdrożone przez państwa członkowskie mogą się różnić w tej kwestii i należy dokładnie weryfikować przepisy krajowe. W tym kontekście należy zauważyć, że zezwolenie przewoźnikom niebędącym rezydentami na wykonywanie przewozów kabotażowych z nadmierną liczbą listów przewozowych mogłoby pozbawić znaczenia ograniczenia maksymalnej liczby przewozów kabotażowych i byłoby sprzeczne z tymczasowym charakterem kabotażu dozwolonym na mocy rozporządzenia (WE) nr 1072/2009

Wytyczna zgodnie z: Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 12 kwietnia 2018 r. – Komisja Europejska/ Królestwo Danii

• Jaki pojazd bierzemy pod uwagę przy przewozie kabotażowym w przypadku transportu łączonego?

Przewozy kabotażowe mogą być wykonywane wyłącznie pojazdem silnikowym, który wykonywał przewóz międzynarodowy. Ten pojazd silnikowy powinien zatem brać udział w dostawie towarów w ramach przychodzącego przewozu międzynarodowego, aby móc wykonywać przewozy kabotażowe. Niemniej jednak takie przewozy kabotażowe można wykonać inną przyczepą. Pojazd silnikowy wykonujący przewóz kabotażowy nie może wykonywać przewozów kabotażowych w tym samym państwie członkowskim w ciągu 4 dni od zakończenia przewozów kabotażowych w tym państwie członkowskim (wspomniany cooling off period)

• Kiedy zaczyna się (i kończy) okres 7 dni?

Termin „dni” zawarty w Rozporządzeniu odnosi się do dni kalendarzowych, a nie tylko do okresu 24 godzin. W związku z tym łączny termin 7 dni, o którym mowa w art. 8 ust. 2, rozpoczyna się od godziny 00:00 dnia następującego po wykonaniu przychodzącego przewozu międzynarodowego. Przewóz kabotażowy musi zatem zakończyć się najpóźniej o 23:59 siódmego dnia. Jeśli zatem przewóz międzynarodowy jest wykonywany w dowolnym czasie w dany poniedziałek, to przewóz kabotażowy musi się zakończyć z końcem następnego poniedziałku.

Ponieważ uwzględnia się dni kalendarzowe, w państwach członkowskich, w których okres obejmuje święta lub dni, w których ruch jest ograniczony lub zabroniony, możliwość wykonywania przewozów kabotażowych może w praktyce być bardziej ograniczona w czasie.

• Kabotaż w różnych państwach członkowskich

Przewoźnik może podjąć decyzję o wykonaniu jednego, dwóch lub wszystkich trzech przewozów kabotażowych w państwach członkowskich innych niż to, z którego pochodzi przychodzący transport międzynarodowy. Przewoźnicy mogą wówczas wykonywać kabotaż tylko w jednym państwie członkowskim lub kilku państwach członkowskich, ale tylko po jednym przewozie w  państwie członkowskim, które nie jest państwem przychodzącego transportu międzynarodowego.

Przykładowo, jeśli przewoźnik wykonał przewóz międzynarodowy do Francji, może następnie wykonać przewóz kabotażowy we Francji, następnie udać się do Niemiec, aby wykonać jeszcze jeden przewóz kabotażowy, a następnie udać się do Belgii, aby wykonać ostatni przewóz kabotażowy. Reasumując, w kraju, który nie jest państwem przychodzącego transportu międzynarodowego, dozwolona jest nie więcej niż jedna operacja kabotażowa.

• Dokumentacja przewozowa i procedura kontrolna

Przewoźnicy zobowiązani są do prowadzenia dokumentacji każdego przewozu realizowanego w związku z wykonywaną przez nich działalnością kabotażową. Dokumenty muszą zawierać  wszystkie szczegóły wymienione w art. 8 ust. 3.  Dane te powinny być zawarte w liście przewozowym lub  CMR. Nie są wymagane żadne dodatkowe dokumenty w celu udowodnienia przestrzegania przepisów dotyczących kabotażu. Powyższe nie oznacza jednak, że organy kontrolne nie mogą wykorzystać innych dowodów, np. danych z tachografu, w celu ustalenia, czy przewóz kabotażowy jest wykonywany zgodnie z przepisami.

Dokumenty należy przedstawić lub przekazać upoważnionemu funkcjonariuszowi służb kontrolnych przyjmującego państwa członkowskiego na żądanie i w czasie trwania kontroli drogowej. Dokumenty mogą być przedstawiane lub przesyłane elektronicznie, na przykład za pomocą elektronicznego listu przewozowego (e-CMR). Podczas kontroli drogowej kierowca może skontaktować się z centralą, kierownikiem transportu lub inną osobą lub podmiotem w celu przedstawienia, przed zakończeniem kontroli drogowej, wszelkich niezbędnych dowodów.

Przewoźnicy są zobowiązani do przedstawienia wyraźnych dowodów wszystkich operacji, które zostały wykonane w okresie czterech dni poprzedzających przewóz międzynarodowy do przyjmującego państwa członkowskiego, w przypadku gdy pojazd znajdował się na terytorium tego przyjmującego państwa członkowskiego w tym okresie czterech dni dni.

Wymóg ten ma zastosowanie tylko wtedy, gdy przewoźnik wykonuje przewóz kabotażowy w przyjmującym państwie członkowskim. Zasada ta ma zatem zastosowanie tylko wtedy, gdy pojazd wykonuje krajowe przewozy drogowe rzeczy w przyjmującym państwie członkowskim i znajdował się w tym samym przyjmującym państwie członkowskim w okresie czterech dni poprzedzających przychodzący przewóz międzynarodowy. Wartość przedstawionych dowodów jest oceniana przez zainteresowane organy krajowe. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że kontrola może zostać wszczęta nie tylko na drodze, ale również przez portal IMI, gdzie od 2 lutego 2022 r.  przewoźnicy zobowiązani są zgłaszać wszystkie operacje transportowe typu kabotaż oraz cross-trade.

Jak obniżyć koszty przewozów kabotażowych?

W niektórych firmach transportowych, przewozy kabotażowe stanowią znaczną część wykonywanych operacji transportowych. Po wejściu w życie Pakietu Mobilności przewoźnicy muszą liczyć się ze wzrostem kosztów związanych przede wszystkim z niekorzystnymi zmianami  polskich oraz unijnych przepisów mających bezpośredni wpływ na podwyższenie kosztów pracy kierowców.

Jednym z rozwiązań, które pomoże obniżyć koszty w firmie transportowej, jest wprowadzenie umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem, która jest znacznie korzystniejsza dla pracodawcy dzięki obniżeniu:

• kosztów oskładkowania i opodatkowania (w tym pokrycia części wynagrodzenia dietami, których w przypadku umów o pracę nie stosujemy);
• kosztów wymiaru godzin pracy za które nie ma konieczności wypłaty wynagrodzenia sektorowego;
• kosztów z tytułu chorobowego;
• ponad 20 elementów kosztowych, które nie występują w umowie o świadczenie usług kierowania pojazdami względem umowy o pracę.

Kierowcy natomiast, dzięki oszczędnościom, mogą otrzymać wyższe wynagrodzenie netto, nadal mogą otrzymywać diety i inne świadczenia socjalne, posiadają wyższy wymiar kwoty wolnej od zajęć komorniczych, wyższy wymiar odpłatnego czasu wolnego od pracy („urlopu”), otrzymują te same składki i świadczenia ZUS jak w umowie o pracę, otrzymują te same dodatki, oraz – w przypadku natychmiastowego zwolnienia nie pozostaje ślad w aktach po ich zwolnieniu dyscyplinarnym.

Wynagrodzenie kierowcy (głównie kabotaże i cross-trade’y) – wyliczenie oszczędności kosztów pracy

– 7 182 zł „do ręki”- maksymalna oszczędność do 1242 zł/1 kierowca/mies.)

– 8 316 zł „do ręki”- maksymalna oszczędność do 1319,00 zł/1 kierowca/mies.)

– 9 030 zł „do ręki”- maksymalna oszczędność do 1510,00 zł/1 kierowca/mies.)

– 9 660 zł „do ręki”- maksymalna oszczędność do 1695,00 zł/1 kierowca/mies.)

Osoby zainteresowane wdrożeniem umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Prawną Viggen.

mail.: jak@viggen.pl

tel.: 519-140-984

mail: biuro1@viggen.pl

tel.: 509-982-577

Adriana Kominowska

Ekspert Działu Silnik Prawny

Kancelaria Prawna Viggen