Inna praca w kontekście ustawy o cz.p.k.

5/5 (1)

 

Autor publikacji: Dr Mariusz Miąsko Prezes Kancelarii Prawnej Viggen sp.j.

 

Inna praca w kontekście ustawy o cz.p.k. Niniejsza publikacja to profesjonalne opracowanie poświęcone wyjaśnieniu definicji „innej pracy” w kontekście uregulowań ustawy o czasie pracy kierowców.

Podtytuł: art. 4 lit. e) rozporządzenia 561/2006 WE

„Inna praca” oznacza czynności zdefiniowane jako czas pracy w art. 3 lit. a) dyrektywy 2002/15/WE, z wyjątkiem „prowadzenia pojazdu”, włącznie z wszelką pracą dla tego samego lub innego pracodawcy w sektorze transportowym lub poza nim;

Analizując zagadnienie „innej pracy” należy odnieść się do kilku okoliczności. Po pierwsze odnosząc się w ogóle do instytucji „pracy” jako takiej, należy zauważyć, że w myśl przepisów unijnych rozumiana jest ona jako praca w dowolnej formie zatrudnienia w odróżnieniu od rozumienia przyjętego w polskim systemie prawnym, w którym przyjmuje się za „pracę” jedynie formę zatrudnienia opartą o normy Kodeksu Pracy oraz Ustawy o czasie pracy kierowców.

Po drugie definicja „innej pracy” odnosi się jedynie do okresów określonych w art. 3 lit. a) dyrektywy 15/2002/WE, ale tylko do czynności, które nie są prowadzeniem pojazdu. Jakie więc to są czynności?

Zgodnie z treścią art. 3 przedmiotowej dyrektywy: „(…) w przypadku pracowników wykonujących pracę w trasie: czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy, w którym pracownik wykonujący pracę w trasie, znajduje na swoim stanowisku pracy, jest w dyspozycji pracodawcy i wykonuje swoje funkcje lub czynności, to znaczy – czas poświęcony wszelkim czynnościom w zakresie transportu drogowego. Czynności te, w szczególności, obejmują:

(i) (…);

(ii) załadunek i rozładunek;

(iii) pomaganie pasażerom we wsiadaniu i wysiadaniu z pojazdu;

(iv) sprzątanie i konserwację techniczną;

(v) każda inna praca zmierzająca do zapewnienia bezpieczeństwa pojazdu, jego ładunku i pasażerów lub do wypełnienia ustawowych lub wykonawczych zobowiązań bezpośrednio związanych z trwającą operacją transportową, włącznie z nadzorowaniem załadunku i rozładunku, formalnościami administracyjnymi z policją, cłem, urzędnikami imigracyjnymi, itd.,

– okresy, w których nie może on swobodnie dysponować swoim czasem i zobowiązany jest pozostawać na swoim stanowisku pracy, w gotowości do podjęcia normalnej pracy, wraz z niektórymi zadaniami związanymi z dyżurowaniem, w szczególności podczas okresów oczekiwania na załadunek lub rozładunek, w przypadku, gdy przypuszczalny czas ich trwania nie jest z góry znany, to znaczy albo przed odjazdem, albo tuż przed rozpoczęciem odnośnego okresu, lub na mocy ogólnych warunków wynegocjowanych przez partnerów społecznych i/lub na warunkach wynikających z ustawodawstwa Państw Członkowskich;

2. w przypadku kierowców pracujących na własny rachunek, tę samą definicję stosuje się do czasu między rozpoczęciem i zakończeniem pracy, w którym kierowca pracujący na własny rachunek pozostaje na swoim stanowisku pracy, będąc do dyspozycji klienta i wykonując swoje zadania lub funkcje inne niż ogólna praca administracyjna, która nie jest związana bezpośrednio z trwającą operacją transportową.

Przerwy wymienione w art. 5, okresy odpoczynku określone w art. 6 i, bez uszczerbku dla ustawodawstw Państw Członkowskich lub porozumień między partnerami społecznymi stanowiących, że takie okresy powinny być wyrównane lub ograniczone, okresy gotowości określone w lit. b) niniejszego artykułu, są wyłączone z czasu pracy;”.

Należy jednak zauważyć, że powyższy katalog choć obszerny, to nie jest bynajmniej wyczerpujący. Otóż legislator unijny nie odniósł się w tym miejscu do kwestii „innej pracy”, związanej z prowadzeniem pojazdu poniżej 3,5 tony dmc lub pojazdu, który nie jest też autobusem, w myśl definicji wynikającej z niniejszego rozporządzenia.

Należy w tym miejscu zasygnalizować, że z punktu widzenia przedsiębiorcy, nadużywanie pozycji „inna praca” selektorem rodzi (jeśli kierowca został zatrudniony na podstawie umowy o pracę na podstawie przepisów krajowego prawa pracy), skutki ograniczające czas pracy oraz potencjalne skutki finansowe wynikające z tytułu godzin nadliczbowych.

Zauważyć należałoby, że ustawodawca wyraźnie rozgranicza „inną pracę” określoną w powyżej omówionych normach dyrektywy 15/2002 WE od prowadzenia pojazdu wyłączonego z rozporządzenia 561/2006 WE.

Ustawodawca określił ponadto, że „inna praca” obejmuje także „wszelką pracę dla tego samego lub innego pracodawcy w sektorze transportowym lub poza nim”. W odniesieniu do powyższego należy zauważyć brak konsekwencji prawodawcy, ponieważ jasne jest, że chodzi o „wszelką pracę” poza prowadzeniem pojazdu (należy to zaznaczyć wyłącznie dla porządku).

Niewspółmiernie ważniejszą okolicznością jest ustalenie praktycznego wymiaru omawianego zapisu. Przejawia się on w konieczności dokumentowania „innej pracy”, która była wykonywana także dla innego pracodawcy. W praktyce obowiązek ten przejawia się na kilka sposobów.

Po pierwsze kierowca posiada obowiązek informowania pracodawcy (przedsiębiorcy transportowego) o zatrudnieniu bądź nie zatrudnieniu (także w celu wykonywania „innej pracy) w innym przedsiębiorstwie transportowym w charakterze kierowcy (art. 20 ust. 3 rozporządzenia 561/2006 WE). Przykładowy wzór oświadczenia stanowi Załącznik nr 1.

Po drugie kierowca posiada obowiązek informowania pracodawcy (przedsiębiorcy transportowego) o zatrudnieniu bądź nie zatrudnieniu w innym przedsiębiorstwie (dowolnej branży) w dowolnym charakterze – (art. 24 pkt. 2 lit. a) oraz b). Przykładowy wzór oświadczenia stanowi Załącznik nr 2.

Po trzecie pracodawca posiada obowiązek dokumentowania okresu „innej pracy” na dokumencie „zaświadczenia działalności kierowcy” (chyba że zgodnie z treścią wytycznej 5 – wersji II KE, została automatycznie udokumentowana na tachografie).

 

 

 

 

 

Niniejszy dokument podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., Dz. U. 06.90.631 z późn. zm.).

 

 

 

Załącznik nr 1

 

OŚWIADCZENIE O ZATRUDNIENIU

LUB NIE ZATRUDNIENIU U INNYCH PRACODAWCÓW

(NA PODSTAWIE ROZPORZĄDZENIA 561/2006 WE – PO 2007 R)

 

 

 

………………………………………….

miejscowość, data

………………………………………………………………………

imię i nazwisko kierowcy

PESEL: ……………………………………………………….

 

…………………………………………………………………………..

adres zamieszkania

 

O Ś W I A D C Z E N I E

 

Ja niżej podpisany , będąc uprzedzony o odpowiedzialności karnej za składanie

fałszywych zeznań (art. 233 k.k. – Dz. U. Nr 88, poz. 553 z 1997r.), oświadczam, że:

 

 Nie jestem zatrudniony w charakterze kierowcy lub w dowolnym innym charakterze

u innego pracodawcy na podstawie umowy o pracę lub na podstawie dowolnej innej

umowy cywilnoprawnej.

 

 Jestem zatrudniony w charakterze przez:

…………………………………………………………………………………………………….,

 

na podstawie umowy……………………………………………………………………….,

 

w charakterze………………………………………………………………………………….,

 

W wymiarze …………………………………………………………………………………..*

* niepotrzebne skreślić.

 

……………………………………………

/czytelny podpis kierowcy/

 

 

 

 

Załącznik nr 2

 

OŚWIADCZENIE O ZATRUDNIENIU

U INNEGO PRACODAWCY

W DOWOLNEJ FORMIE I CHARAKTERZE

(NA PODSTAWIE USTAWY O CZASIE PRACY KIEROWCÓW – PO 01.01.2012 R)

(wypełnia się wyłącznie dla kierowców zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w oparciu o przepisy prawa pracy)

 

 

……………………………………………………

miejscowość, data

……………………………………………………

imię i nazwisko kierowcy

 

……………………………………………………

adres zamieszkania

 

O Ś W I A D C Z E N I E

W związku z zatrudnieniem w charakterze kierowcy oraz zgodnie z art. 24 ustawy o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 879, z późniejszymi zmianami) oraz będąc uprzedzony o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań (art. 233 kodeksu karnego – Dz.U. Z 1997r., Nr 88, poz. 553, z późniejszymi zmianami) oświadczam, że:

 

□ – pozostaje / nie pozostaje w zatrudnieniu u innego Pracodawcy*

* – niepotrzebne skreślić

 

Jeżeli pozostaje, to oświadczam również, że:

□ – przeciętna tygodniowa liczba godzin wykonywanych przewozów drogowych lub innych

czynności, na innej podstawie niż stosunek pracy wynosi …………………………………………..

□ – przeciętna tygodniowa liczba godzin wykonywanych przewozów drogowych lub innych

czynności, na innej podstawie niż stosunek pracy wynosi …………………………………………..

□ – nie wykonuję przewozów drogowych ani innych czynności, na innej podstawie niż stosunek pracy.

 

* – niepotrzebne zakreślić

 

O wszelkich zmianach powyższych danych zobowiązuję się poinformować

Pracodawcę niezwłocznie po ich zaistnieniu.

 

……………………………………………

/czytelny podpis kierowcy/