Kierunki rozwoju tachografów cyfrowych

Autor publikacji: Dr Mariusz Miąsko Prezes Kancelarii Prawnej Viggen sp.j.

Kierunki rozwoju tachografów cyfrowych. Naturalną cechę charakteryzującą pracę kierowców wynikającą z mobilności, jest nieustanna dynamika procesów, zdarzeń, działań oraz zaniechań pracowników oraz co do zasady brak przewidywalności. Oczywiście występują pod branże transportu drogowego (np.: przewozy regularne osób, transport „wahadłowy”, transport regularny specjalny), w których dostrzegalna jest nieco większa stabilizacja. Jednak co do zasady nieustanna dynamika stanowi immanentną cechę każdego transportu drogowego. Podstawowym czynnikiem takiego stanu rzeczy jest bardzo duża ilości zmiennych, wywierających wpływ na pracę kierowców.

Informatyzacja prawa wprost wpływa na możliwości realizacji uregulowań normatywnych stawianych przez ustawodawcę krajowego lub międzynarodowego.

Legislator unijny doskonale dostrzegł przedmiotową okoliczność, regulując już od roku 1985 zasady dokumentowania okresów aktywności kierowców za pomocą urządzeń rejestrujących (tachografów). System ten ulegał stałemu rozwojowi i ostatecznie uchwalono uregulowania, na podstawie których dokumentowanie w formie analogowej zostało zamienione na dokumentację za pomocą systemu cyfrowego.

Jednak to nie koniec rozwoju cyfryzacji prawa pracy branży transportu drogowego, ponieważ zapowiedziano już możliwość wdrożenia po 2017 roku, najnowszej generacji tachografów, będących odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie normodawcy na zwiększenie zakresu kontroli nad realizacją transportu z jednoczesnym zwiększeniem bezpieczeństwa pracy.

Tak więc cyfryzacja (binaryzacja) prawa staje się procesem nierozerwalnie związanym z uregulowaniami prawa pracy. Rozwój procesu binaryzacji i cyfryzacji prawa pracy w branży transportowej został zaplanowany systemowo przez Komisję Europejską, która w dniu 19.07.2011 roku wydała oficjalny dokument ((KOM 2011) 454) o nazwie: „KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW – Tachograf cyfrowy: mapa drogowa dla dalszych działań”.

Dokument określa plan dostosowania i wdrożenia od 2017 roku tachografów nowej generacji transmitujących dane odnoszące się do czasu pracy, okresów prowadzenia, przerw i odpoczynków on-line bezpośrednio z kabiny kierowcy.

Dla porządku należy zaznaczyć, że takie systemy informatyczne aktualnie już funkcjonują w branży transportu drogowego, jednak nie spełniają wymogów formalnych dla uznania ich za tachograf (np.: Virtual Telemetric System „Nuntius” www.vts.pl).

Legislator w ramach przytoczonego dokumentu na wstępie zajmuje następujące stanowisko: „Tachografy są nieocenionym narzędziem służącym kontroli przestrzegania przez zawodowych kierowców w transporcie drogowym przepisów dotyczących czasu prowadzenia pojazdu i okresów odpoczynku. Ich stosowanie przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa drogowego, warunków pracy kierowców oraz uczciwej konkurencji między przedsiębiorstwami transportu drogowego. Zwiększenie opłacalności tachografów jest jednym z newralgicznych elementów strategii Komisji zakładającej dalszą integrację rynku drogowego transportu towarowego oraz zwiększenie bezpieczeństwa, efektywności i konkurencyjności transportu drogowego zgodnie z białą księgą dotyczącą transportu z dnia 28 marca 2011 r.¹

• (…) Przedmiotowy wniosek ma na celu zwiększenie skuteczności i efektywności tachografów oraz zapewnienie przestrzegania przez zawodowych kierowców przepisów dotyczących czasu prowadzenia pojazdu i okresów odpoczynku. Jest on efektem zaleceń Grupy Wysokiego Szczebla Niezależnych Partnerów ds. Obciążeń Administracyjnych² oraz sprawozdań krajowych organów kontrolnych i policyjnych w sprawie fałszerstw i oszustw.

• Wniosek dotyczący rozporządzenia obejmuje środki mające na celu poprawę możliwości technicznych tachografu cyfrowego³ i uczynienia go prawdziwie inteligentnym tachografem (…)

W trakcie opracowywania tego wniosku Komisja określiła szereg innych środków koniecznych do poprawy efektywności i skuteczności systemu tachografów (…)”.

Z powyższego stanowiska jednoznacznie wynika, że cyfryzacja (binaryzacja) prawa jest procesem przesądzonym na szczeblu Komisji Europejskiej.

Okoliczność ta wywiera wpływ na kształtowanie relacji pomiędzy normami krajowego oraz międzynarodowego prawa pracy na poziomie wykładni systemowej.

Niniejszy dokument podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., Dz. U. 06.90.631 z późn. zm.).