Strona główna Archiwalne ale ciągle przydatne Kontrowersje wokół nowego wzoru formularza unijnego – Zaświadczenia o działalności

Kontrowersje wokół nowego wzoru formularza unijnego – Zaświadczenia o działalności

6493
0
5/5 (1)

Jednym z najpilniejszych zadań stawianych przez środowisko przewoźników międzynarodowych naszym reprezentantom w Brukseli, a tym samym Komisji Wspólnot Europejskich było usystematyzowanie sposobu dokumentowania tygodniowego okresu odpoczynku.

Wraz z utratą ważności w krajach UE zaświadczeń potocznie nazywanych „żółtymi tarczami”, przewoźnikom uniemożliwiono wystawianie prawidłowego dokumentu, potwierdzającego okres tygodniowego odpoczynku lub dni wolne od pracy.

Część kierowców była wyposażana w puste „białe tarcze”, na których ręcznie zaznaczała pełny 45 godzinny lub skrócony tygodniowy okres odpoczynku. Inni nadal stosowali „żółte tarcze” lub Zaświadczenia wystawiane na podstawie art. 31 polskiej Ustawy o czasie pracy kierowców. Niezależnie od przyjętego sposobu dokumentowania, organy kontrolne na terenie UE często wykazywały się niezrozumieniem tematu, a w konsekwencji czego nakładały wysokie mandaty.

Dyspozycja art. 11 ust 3 Dyrektywy 2006/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 wyraźnie zobowiązała Komisję do wydania stosownego formularza, ale w bardzo wąskim zakresie przedmiotowym: gdy kierowca przebywa na zwolnieniu chorobowym lub na urlopie wypoczynkowym lub gdy prowadziVł inny pojazd wyłączony z zakresu stosowania rozporządzenia (WE)nr 561/2006. W dniu 14.04.2007 opublikowano DECYZJĘ KOMISJI z dnia 12 kwietnia 2007 r. w sprawie formularza dotyczącego przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym (2007/230/WE) wraz z załącznikiem – wzorem formularza. Nadal nie wskazano sposobu dokumentowania dni wolnych od pracy z wyjątkiem urlopu wypoczynkowego. Oczywistym faktem stała się więc praktyka, stosowania formularza z zaznaczona opcją „urlop wypoczynkowy” na okres każdego tygodniowego odpoczynku lub innych dni wolnych, nie stanowiących urlopu wypoczynkowego. Gwarantowało to wykonanie transportu międzynarodowego bez ryzyka kary za nieudokumentowanie pauzy tygodniowej. Problem jednak w tym, że dokument był całkowicie bezużyteczny na gruncie polskiego prawa pracy. Niedziele jako dni ustawowo wolne, a soboty często traktowane jako dzień wolny z tytułu średnio 5-dniowego tygodnia pracy, stanowiły przedmiot kontroli PIP i zarzut udzielania urlopu wypoczynkowego w dni ustawowo wolne od pracy. Kierowca zatrudniony na podstawie umowy o pracę, któremu przysługiwało w ciągu roku kalendarzowego 26 dni urlopu wypoczynkowego, już po 13 tygodniach teoretycznie takiego prawa nie miał, jeśli na każdy tygodniowy odpoczynek otrzymywał ww formularz z zaznaczoną opcją ?urlop wypoczynkowy?. Branża transportu międzynarodowego niejednokrotnie zgłaszała konieczność zmian zapisów w przyjętym wzorze formularza zarówno do Komisji Wspólnot jak i do Ministerstwa Infrastruktury czy GITD. Niestety dopiero po ponad 2 latach oczekiwań podjęta została stosowna decyzja o zmianie niekompletnego formularza.

Nowy wzór „Zaświadczenia o Działalności” wprowadzony został decyzją Komisji z dnia 14 grudnia 2009 r zmieniającą decyzję 2007/230/WE w sprawie formularza dotyczącego przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym (notyfikowana jako dokument nr C(2009) 9895) (1) 2009/960/UE opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej L330/80 z dnia 16 grudnia 2009r. Kontrowersje wobec nowo opublikowanego wzoru formularza jakie nie trudno zauważyć już po pierwszych tygodniach od momentu ogłoszenia dotyczą następujących obszarów :

  1. Termin wejścia w życie

Decyzja została opublikowana w dniu 16 grudnia 2009 a skierowana do „państw członkowskich”. W systemie prawa wspólnotowego decyzja skierowana do wszystkich państw członkowskich nie wymaga odrębnej notyfikacji, stąd też jest publikowana w Dzienniku Urzędowym UE. Decyzja ta nie określiła również żadnego vacatio legis. Zmianie uległ sam wzór formularza, a nie treść uprzednio przyjętej Decyzji (Nr 2007/230/WE). Dlatego nie można się zgodzić ze zdaniem niektórych przedstawicieli branży, że dokument nie jest obowiązującym. Wprawdzie GITD dopiero w dniu 18 stycznia 2010 wystosowało komunikat dot. nowego wzoru formularza ( Nr BPO 072 06/ 2010/07 z dnia 15.01.2010), po ponad miesięcznym okresie od opublikowania dokumentu. Tak opóźniona reakcja GITD, wynika wyłącznie z błędów interpretacyjnych oraz językowych jakich dopuściła się jednostka odpowiedzialna za tłumaczenie tekstów na język polski do Dziennika Urzędowego UE. Niektóre, kraje takie jak chociażby Węgry czy Słowacja, restrykcyjnie podchodzą do wymogu stosowania nowego formularza i nie odstępują od nakładania kar w przypadku braku nowego Zaświadczenia o działalności. Jeśli służby kontrolne na ternie naszego kraju stosują ostrożności w zakresie kontrolowania nowego dokumentu, to pozwoli przewoźnikom zapoznać się ze sposobem stosowania nowego formularza, ale nie można liczyć na wyrozumiałość w przypadku każdej kontroli za granicą.

2. Błędy w tłumaczeniu

Jeszcze większym problemem niż termin wejścia w życie, okazał się sposób przetłumaczenia opcji zawartej w pkt 16 nowego wzoru formularza – ” PRZEBYWAŁ NA URLOPIE LUB ODPOCZYWAŁ W RAMACH DZIENNEGO OKRESU ODPOCZYNKU”. Chodzi tu o inny urlop niż wypoczynkowy (np. bezpłatny, wychowawczy itp.), ponieważ urlop wypoczynkowy uwzględniono w pkt 15. Błąd tkwi natomiast w sformułowaniu „ODPOCZYWAŁ W RAMACH DZIENNEGO OKRESU ODPOCZYNKU”. Tymczasem zmiana wzoru formularza podyktowana była przede wszystkim brakiem możliwości dokumentowania odpoczynku w szczególności tygodniowego okresu odpoczynku. Dla zobrazowania tematu prezentuję poniżej zestawienie:

Zestawienie zawiera porównanie definicji z Rozporządzenia 561 w języku polskim i angielskim

ROZPORZĄDZENIE (WE) nr 561/2006

Regulation (EC) No 561/2006

Art 4 lit f)

odpoczynekoznacza nieprzerwany okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem;

Art. 4 lit f)

(f)restmeans any uninterrupted period during which a driver may freely dispose of his time;

Art 4 lit g)

dzienny okres odpoczynku” oznacza dzienny okres,w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem i obejmuje „regularny dzienny okres odpoczynku” lub „skrócony dzienny okres odpoczynku”: (…)

Art. 4 lit g)

daily rest period” means the daily period during which a driver may freely dispose of his time and covers a „regular daily rest period” and a „reduced daily rest period”:(…)

Jak widać spójność terminologii zawartej we wzorze formularza powinna być zachowana z terminologią prezentowaną w Rozporządzeniu 561. Jeżeli pojęcie ?rest? oznacza odpoczynek i w angielskim (podobnie we francuskim) wzorze formularza zastosowano dokładnie ten zwrot, który w Rozporządzeniu 561 zdefiniowano w art. 4 lit f), to powstaje pytanie ? dlaczego w polskim wzorze zastosowano tłumaczenie innej definicji ? art.4 lit g) dzienny okres odpoczynku ?

Taki błąd jest karygodny i brzemienny w skutkach, ponieważ rodzi konieczność uruchomienie procedury sprostowania i ponownego ogłoszenia. Natomiast dzienne okresy odpoczynku każdy kierowca wie jak dokumentować automatycznie w tachografie lub poprzez obrys ręczny na wykresówce, bądź wpis manualny na karcie. Komisja nie podejmowała decyzji w sprawie, która jest już uregulowana. W mojej ocenie przez pomyłkę zastosowano tłumaczenie pojęcia zawartego w opcji nr 16 – w myśl art. 4 lit g Rozporządzenia 561 zamiast art. 4 lit f Rozporządzenia 561. Konsekwencje tej pomyłki są niezwykle uciążliwe dla polskich przewoźników, gdyż wprowadza niepotrzebne zamieszanie i uniemożliwia prawidłowe zastosowanie wzoru w polskiej wersji językowej.

Na uwagę również zasługuje zastosowany w ostatniej z opcji zwrot „był dostępny”. Z logicznego punktu widzenia, biorąc pod uwagę racjonalne zachowanie normodawcy ? opcja ta powinna być przeznaczona do zastosowania w sytuacji np. przestojów w pracy lub np. kilkudniowego oczekiwania na powrotny załadunek, powszechnie określanej gotowością lub dyspozycyjnością lub dyżurem. Jednakże na chwilę obecną nie ma spójnego stanowiska lub wytycznych, co do odpowiedniego zastosowania ww opcji . Być może nowe tłumaczenie wzoru ? doprecyzuje również ten zwrot.

     3.   możliwość wyboru tylko jednej opcji

 Podobnie jak poprzedni wzór formularza, również ten zawiera na samym końcu w indeksie uwagę zapisaną drobnym drukiem – można wybrać tylko jedną z rubryk”. Dla przykładu, jeśli w danym okresie tygodnia kierowca np. odbiera tygodniowy odpoczynek a następnie wykonuje „inną pracę”, to konieczne jest wyposażenie kierowcy w 2 odrębne dokumenty.

    4.    konieczność zmiany Ustawy o czasie pracy kierowców.

Zgodnie z zapisem art.31 Ustawa o czasie pracy kierowców z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U. 04, Nr 92, poz. 879)

Art. 31. [Zaświadczenie] 1. Kierowca wykonujący przewóz drogowy, który w określonych dniach nie prowadził pojazdu albo prowadził pojazd, do którego nie mają zastosowania przepisy rozporządzenia (WE) nr 561/2006 lub Umowy AETR, na żądanie osoby uprawnionej do przeprowadzenia kontroli przedstawia zaświadczenie, które zawiera następujące dane: imię i nazwisko kierowcy, okres, którego dotyczy, wskazanie przyczyny nieposiadania wykresówek, nieużytkowania karty kierowcy lub niesporządzenia wydruków, o których mowa w art. 15 ust. 7 rozporządzenia (EWG) nr 3821/85, miejsce i datę wystawienia, podpis pracodawcy lub podmiotu, na rzecz którego kierowca wykonywał przewóz.

2. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1, pracodawca wystawia i wręcza kierowcy przed rozpoczęciem przez kierowcę przewozu drogowego. W przypadku gdy kierowca w określonych dniach nie prowadził pojazdu w trakcie wykonywania danego zadania przewozowego, pracodawca niezwłocznie wystawia i przekazuje zaświadczenie na żądanie osoby uprawnionej do przeprowadzenia kontroli.

2a. W przypadku, gdy kierowca przebywał na zwolnieniu lekarskim od pracy z powodu choroby, na urlopie wypoczynkowym lub gdy prowadził inny pojazd wyłączony z zakresu stosowania rozporządzenia (WE) nr 561/2006, podmiot wykonujący przewóz drogowy wystawia zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1 na elektronicznym oraz przeznaczonym do druku formularzu, o którym mowa w decyzji Komisji nr 2007/230/WE z dnia 12 kwietnia 2007 r. w sprawie formularza dotyczącego przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym (Dz.Urz. UE L 99 z 14.04.2007, str. 14), a kierowca to zaświadczenie podpisuje.?

W związku z uwzględnieniem w nowym wzorze formularza nowych opcji, istnieje pilna potrzeba dostosowanie ww zapisu do aktualnie obowiązującego formularza. Pożądana jest więc nowelizacja art 31 ust 2a pkt poprzez uwzględnienie urlopu lub okresu odpoczynku, wykonywanie innej pracy przez kierowcę lub pozostawanie dostępnym. Aktualne brzmienie ww art 31 ust 2a Ustawy o czasie pracy nie jest spójne z prawem wspólnotowym, ale prymat stosowania dla przewoźników międzynarodowych ma prawo wspólnotowe.

Na zakończenie pragnę jeszcze zwrócić uwagę na pkt 11 nowego formularza, w którym przewoźnik potwierdza termin rozpoczęcia pracy w przedsiębiorstwie. Domniemywać więc można, że przed datą rozpoczęcia pracy kierowca nie był zatrudniony lub nie świadczył przewozu drogowego na rzecz przedsiębiorcy, co za tym idzie ? nie może za okres przed rozpoczęciem pracy okazać wykresówek / zapisów na karcie. Problemem jest jednak czy w przypadku nowo zatrudnionego kierowcy, który rozpoczyna pracę np. w dniu 18 stycznia 2010 wystawienie Zaświadczenia o działalności bez wyboru rubryki od 14 do 19, zostanie przez organy kontrolne w trakcie kontroli drogowej uznane za wystarczające. Swoiste novum jakim jest wskazanie w formularzu dnia rozpoczęcia pracy przez kierowcę nie rozwiązało problemu potwierdzenia przyczyny braku dokumentu tarcz lub zapisów na karcie za okres 28 dni wstecz, stąd przewoźnicy nadal będą zdani na interpretację organów kontrolnych.

Kancelaria Prawna Viggen s.c.

Oceń artykuł

Poprzedni artykułInformacje na temat opłaty środowiskowej
Następny artykułITD zaleca uznanie angielskiej wersji zaświadczeń dla kierowców

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj