Strona główna 561/2006 WE i AETR Kiedy kierowca może wydłużyć czas prowadzenia pojazdu bez odpoczynku? Ważny wyjątek

Kiedy kierowca może wydłużyć czas prowadzenia pojazdu bez odpoczynku? Ważny wyjątek

5109
0
5/5 (4)

Autor publikacji: Dr Mariusz Miąsko Prezes Kancelarii Prawnej Viggen sp.j.

Kiedy kierowce może wydłużyć czas prowadzenia pojazdu bez odpoczynku? Ważny wyjątek. Artykuł 6a rozporządzenia 561/2006 WE określa ważny wyjątek. Przedmiotowy przepis obowiązuje od 04 czerwca 2010 roku (…) na podstawie artykułu 29 rozporządzenia 1073/2009 WE, regulującego nowelizującego rozporządzenia 561/2006 WE poprzez dodanie w art. 8 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 ustępu w brzmieniu: 6a).

Uregulowanie określa, że w drodze odstępstwa od ust. 6 kierowca wykonujący pojedynczą usługę okazjonalną w międzynarodowym przewozie osób, (…) może odłożyć tygodniowy okres wypoczynku po maksimum 12 kolejnych okresach dwudziestoczterogodzinnych po poprzednim regularnym tygodniowym okresie odpoczynku. Warunkiem jest natomiast, że:

a) usługa trwa co najmniej 24 kolejne godziny w państwie członkowskim lub państwie trzecim, do którego zastosowania ma niniejsze rozporządzenie, innym niż państwo, w którym rozpoczęło się świadczenie usługi;

b) po skorzystaniu z odstępstwa kierowca korzysta z:

(i) dwóch regularnych tygodniowych okresów odpoczynku; albo

(ii) jednego regularnego tygodniowego okresu odpoczynku i jednego skróconego tygodniowego okresu odpoczynku trwającego co najmniej 24 godziny. Skrócenie jest jednak rekompensowane równoważnym okresem odpoczynku wykorzystywanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia po zakończeniu okresu odstępstwa;” (…)

Na wstępie warto zasygnalizować kluczową wręcz kwestię, iż na gruncie omawianego uregulowania doszło do błędnego tłumaczenia treści.

Z tłumaczenia wynika jednoznacznie, że w drodze odstępstwa można dokonać wydłużenia okresów prowadzenia (aktywności) pomiędzy dwoma tygodniowymi okresami odpoczynków tygodniowych o 12 odcinków 24-godzinnych”.

Tymczasem w oryginalnej wersji przytoczonej normy należy zwrócić uwagę, iż legislator unijny unormował przedmiotowy zakres w ten sposób, iż kierowca może dokonać wydłużenia okresu aktywności do 12 odcinków 24-godzinnych” pomiędzy dwoma tygodniowymi odpoczynkami („By way of derogation from paragraph 6 (a), a driver engaged in a single service of international carriage of passengers, other than a regular service, may postpone the weekly rest period for up to twelve consecutive 24- hour periods following a previous regular weekly rest period, provided that”).

Warto zwrócić uwagę na wspomnianą okoliczność, ponieważ w pierwotnej wersji tłumaczenia art. 29 rozporządzenia 1073/2009 WE, także w polskiej wersji językowej dopuszczono się analogicznego błędu („Article 29 Amendment to Regulation (EC) No 561/2006 In Article 8 of Regulation (EC) No 561/2006, the following paragraph shall be inserted: ‘6a. By way of derogation from paragraph6, a driver engaged in a single occasional service of international carriage of passengers, as defined in Regulation (EC) No 1073/2009 of the European Parliament and of the Council of 21 October 2009 on common rules for access to the international market for coach and bus services, may postpone the weekly rest period for up to 12 consecutive 24-hour periods following a previous regular weekly rest period, provided that:”).

Błąd ten został skorygowany po dwóch interwencjach pisemnych Kancelarii Prawnej Viggen s.c. z dnia 15.04.2010 roku oraz 08.06.2010 roku w ówczesnym Ministerstwie Infrastruktury.

Ministerstwo Infrastruktury podzieliło przedstawione przeze mnie stanowisko. Poniżej prezentujemy wybrane fragmenty stanowiska Ministerstwa Infrastruktury z dnia 15.06.2010 r, pisząc:

„Dnia 4 czerwca 2010 r. wszedł w życie art. 29 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1073/2009 (…)

Zgodnie z tym przepisem kierowca wykonujący pojedynczą usługę okazjonalną w międzynarodowym przewozie osób może odłożyć tygodniowy okres odpoczynku do maksimum 12 kolejnych okresów dwudziestoczterogodzinnych po poprzednim regularnym tygodniowym okresie odpoczynku(…)”. [1]

Ponieważ mamy do czynienia z oczywistą pomyłką na potrzeby niniejszego opracowania należy odnieść się wyłącznie do zapisów oryginalnych (przed tłumaczeniem).

Z powyższego uregulowania wynika, iż w przypadku międzynarodowego przewozu osób może wystąpić maksymalny odcinek pomiędzy tygodniowymi odpoczynkami wynoszący aż 12 x 24 godziny.[2]

Schemat przedstawia możliwy maksymalny odcinek pomiędzy tygodniowymi odpoczynkami, który pod pewnymi warunkami może wynieść 12×24 godziny

 

Zgodnie z treścią art. 31 rozporządzenia 1071/2009 WE, „rozporządzenie stosuje się od dnia 4 grudnia 2011 r., z wyjątkiem art. 29, który stosuje się od dnia 4 czerwca 2010 r.”

Jest to niezwykle istotne uregulowanie na gruncie źródeł prawa pracy, zwłaszcza jeśli zrozumiemy do jakiej kwestii odnosi się norma określona w art. 29 rozporządzenia 1071/2009 WE.

Art. 8 ust. 6 rozporządzenia 561/2006 WE ustalił, że pomiędzy odpoczynkami tygodniowymi kierowcy nie może upłynąć okres dłuższy niż 6 x 24 godziny.

Na mocy art. 29 rozporządzenia 1071/2009 WE, wprowadzono bardzo poważny wyjątek od tej zasady dla części branży transportowej (autokarowej ale wyłącznie w transporcie międzynarodowym). Bardzo pobieżnie na tym etapie odnosząc się do przedmiotowego zagadnienia należy zaznaczyć, że wprowadzono zasadę, iż pomiędzy dwoma tygodniowymi okresami odpoczynków nie może upłynąć odcinek dłuższy niż 12 x 24 godziny. Oznacza to, że nie znajdują zastosowania ogólne zasady prawa pracy (krajowego a także międzynarodowego), na podstawie których, kierowcy w każdym tygodniu przysługuje prawo do odpoczynku tygodniowego.

Jest to jeden z najważniejszych wyjątków prawa pracy zważywszy, że nie muszą zaistnieć żadne nadzwyczajne okoliczności uzasadniające skorzystanie z przedmiotowego uregulowania przez pracodawcę oraz kierowców. Reguła ta zaczęła obowiązywać od 4 czerwca 2010 roku, czyli znacznie wcześniej niż pozostałe normy rozporządzenia 1071/2009 WE. Analogiczną konstrukcję prawną przewiduje umowa AETR. Jest to podstawowa norma, warunkująca elastyczność realizacji transportu ale ponadto jest to norma, której brak, lub brak znajomości jej zastosowania musi w konsekwencji wpłynąć na błędy w organizacji transportu.

Zgodnie z brzmieniem przedmiotowego uregulowania, kierowca wykonujący pojedynczą usługę okazjonalną w międzynarodowym przewozie osób[3] może odłożyć tygodniowy okres odpoczynku po maksimum 12 kolejnych okresach dwudziestoczterogodzinnych po poprzednim regularnym tygodniowym okresie odpoczynku. Należy podkreślić, że norma ta odnosi się wyłącznie do przewozu osób (a contrario nie do przewozu rzeczy) i tylko w przewozie okazjonalnym (a contrario nie w przewozie regularnym). Zakres zastosowania odstępstwa jest więc dosyć wąski. Ponadto, aby móc skutecznie z niego skorzystać należy spełnić kilka przesłanek.

Po pierwsze, usługa ma trwać co najmniej 24 kolejne godziny w państwie członkowskim lub państwie trzecim, do którego zastosowania ma niniejsze rozporządzenie, inne niż państwo, w którym rozpoczęło się świadczenie usługi. Oznacza to, że np.: kiedy transport drogowy zaczął być wykonywany w Polsce i usługa ta trwała następnie przez 15 godzin np.: na Słowacji, wówczas kierowca będzie musiał odebrać tygodniowy odpoczynek najpóźniej po zakończeniu sześciu okresów 24 godzinnych. Nie będzie on mógł skorzystać z uprawnienia odłożenia tygodniowego okresu odpoczynku po maksimum 12 kolejnych okresach dwudziestoczterogodzinnych.

Kolejnym warunkiem zastosowania art. 8 ust. 6a (12 x 24h), jest właściwe odebranie przez kierowcę tygodniowych okresów odpoczynku po analizowanym okresie odpoczynku. Po skorzystaniu z odstępstwa, kierowca bowiem ma skorzystać z dwóch regularnych tygodniowych okresów odpoczynku albo jednego regularnego tygodniowego okresu odpoczynku i jednego skróconego tygodniowego okresu odpoczynku trwającego co najmniej 24 godziny.[4]

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 6a rozporządzenia 561/2006 kierowca wykonujący pojedynczą usługę okazjonalną w międzynarodowym przewozie osób może odłożyć tygodniowy okres odpoczynku do maksimum 12 kolejnych okresów dwudziestoczterogodzinnych po poprzednim regularnym tygodniowym okresie odpoczynku, pod warunkiem, że po skorzystaniu z odstępstwa kierowca korzysta z:

(i) dwóch regularnych tygodniowych okresów odpoczynku; [5] 

schemat2

albo

(ii) jednego regularnego tygodniowego okresu odpoczynku i jednego skróconego tygodniowego okresu odpoczynku trwającego co najmniej 24 godziny. (Skrócenie jest jednak rekompensowane równoważnym okresem odpoczynku wykorzystywanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia po zakończeniu okresu odstępstwa).[6]

schemat3

 

Skrócenie jest rekompensowane równoważnym okresem odpoczynku wykorzystywanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia po zakończeniu okresu odstępstwa.

Omawiana rekompensata skrócenia jest odbierana odmiennie niż przy regule ogólnej zawartej w art. 8 ust. 6 rozporządzenia (WE) nr 561/2006.

Według niej skrócenie to należy skompensować równoważnym odpoczynkiem wykorzystanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po danym tygodniu.[7]

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 6 rozporządzenia 561/2006 skrócenie należy skompensować równoważnym odpoczynkiem wykorzystanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po danym tygodniu.[8]

schemat4

 

Natomiast zgodnie z treścią art. 8 ust. 6a rozporządzenia 561/2006, skrócenie jest rekompensowane równoważnym okresem odpoczynku, wykorzystywanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia po zakończeniu okresu odstępstwa.[9]

schemat5

 

Ostatnimi przesłankami, warunkującymi zastosowanie odstępstwa z art. 8 ust. 6A, jest wyposażenie w urządzenie rejestrujące, zgodnie z wymogami załącznika IB do rozporządzenia (EWG) nr 3821/85.[10]

 Ponadto po dniu 1 stycznia 2014 r., istotna będzie okoliczność, czy w przypadku prowadzenia pojazdu w godzinach od 22.00 do 06.00, pojazd obsługuje kilku kierowców lub okres prowadzenia pojazdu określony w art. 7 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009 zostaje skrócony do trzech godzin. 

Warto wiedzieć, że Komisja Europejska ściśle kontroluje korzystanie z niniejszego odstępstwa, by zapewnić utrzymanie bardzo rygorystycznych warunków bezpieczeństwa drogowego, zwłaszcza poprzez sprawdzanie, czy łączny skumulowany czas prowadzenia pojazdu w okresie objętym odstępstwem nie jest zbyt długi.

Nasuwa się pytanie o znaczenie określenia temporalnego „po maksimum 12 kolejnych okresach dwudziestoczterogodzinnych”. Zgodnie z dyrektywą wykładni językowej interpretowanym zwrotom należy przypisywać takie znaczenie, jakie posiadają one w języku potocznym. Zacytowana wyżej część przepisu oznacza więc, że tygodniowy odpoczynek należy odebrać nie później niż po 12 kolejnych okresów dwudziestoczterogodzinnych. Można to więc zrobić wcześniej, np. zarówno po 6 czy 11 kolejnych okresach dwudziestoczterogodzinnych.

Analogiczne odstępstwo występuje w AETR.[11] Zgodnie z art. 8 ust. 6b AETR „kierowca wykonujący pojedynczą usługę okazjonalną w międzynarodowym przewozie osób, z wyjątkiem przewozów na liniach regularnych, może odłożyć tygodniowy okres odpoczynku o maksimum dwanaście kolejnych okresów 24-godzinnych, po poprzednim regularnym tygodniowym okresie odpoczynku”.[12]

Można jednak się zastanowić czy omawiana norma ta jest w ogóle potrzebna? Zgodnie z art. 6  ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 561/2006,[13] dzienny czas prowadzenia pojazdu nie może przekroczyć 9 godzin z tym, że dzienny czas prowadzenia pojazdu może zostać przedłużony do nie więcej niż 10 godzin nie częściej niż dwa razy w tygodniu. Oznacza to, że stosując możliwość odebrania tygodniowego odpoczynku dopiero po dwunastu 24 godzinnych okresach zgodnie z przedstawionym wyżej artykułem maksymalny czas prowadzenia pojazdu w ciągu dwóch kolejnych tygodni wyniesie 122 godziny. 12 x 9h + 2 x 2 x 1h= 122 godziny.

Byłoby to jednak niezgodne z postanowieniem art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 561/2006[14] stanowiącego, że łączny czas prowadzenia pojazdu w ciągu dwóch kolejnych tygodni nie może przekroczyć 90 godzin. Aby skorzystać z możliwości odebrania tygodniowego odpoczynku dopiero po dwunastu 24 godzinnych okresach, dzienny czas prowadzenia pojazdu musiałby wynosić np. 7, 5h (90 : 12 = 7,5h). To sprawia, że analizowane odstępstwo nie ma częstego praktycznego zastosowania.

Art. 8 ust. 6a rozporządzenia 561/2006 WE określa odstępstwo, gdy kierowca wykonujący pojedynczą usługę okazjonalną w międzynarodowym przewozie osób może odłożyć tygodniowy okres odpoczynku o maksimum 12 kolejnych okresów dwudziestoczterogodzinnych po poprzednim regularnym tygodniowym okresie odpoczynku.[15]

schemat6

 

Natomiast art. 6 ust. 2 i 3 rozporządzenia 561/2006 WE, określa ogólną regułę, z której wynika, że tygodniowy czas prowadzenia pojazdu nie może przekroczyć 56 godzin i nie może skutkować przekroczeniem maksymalnego czasu pracy ustalonego w dyrektywie 2002/15/WE. Łączny czas prowadzenia pojazdu w ciągu dwóch kolejnych tygodni nie może przekroczyć 90 godzin.[16]

 ,schemat7

 

 

 

Niniejszy dokument podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., Dz. U. 06.90.631 z późn. zm.).

 

 

 


[1]             Pełny tekst został zamieszczony na stronie ministerstwa pod linkiem: http://www.mi.gov.pl/2-48246aace63f1-1792742-p_1.htm

[3]             Zdefiniowaną w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009 z dnia 21 października 2009 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do rynku dla  usług autokarowych i autobusowych, Dz. U. L 300 z 14.11.2009, s. 88.
[4]             Opisane dwie możliwości są zwizualizowane na rysie 1 i 2.
[7]             Omówiona różnica jest przedstawiona na rysie 3 i 4.
[10]           ROZPORZĄDZENIE RADY (EWG) NR 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym, DZ.U. C 223 z 3.9.1985, str. 5
[11]           Oświadczenie Rządowe z dnia 30 sierpnia 1999 r. w sprawie ratyfikacji przez Rzeczpospolitą Polską Umowy europejskiej dotyczącej pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (AETR), sporządzonej w Genewie dnia 1 lipca 1970 r., oraz ogłoszenia jednolitego tekstu tej umowy. Dz. U. 1999 nr 94 poz. 1087
[12]           Warunki zastosowania tego odstępstwa są szczegółowo wymienione w  art. 8 ust. 6b AETR
[13]           Art. 6  ust. 1 ROZPORZĄDZENIA (WE) nr 561/2006 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85, Dz. Urz. UE L 300 z 14.11.2009, str. 88, z późn. zm.
[14]           Art. 6 ust. 3    ROZPORZĄDZENIA (WE) nr 561/2006 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85, Dz. Urz. UE L 300 z 14.11.2009, str. 88, z późn. zm.

Oceń artykuł

Poprzedni artykułProblem odbioru godzin nadliczbowych
Następny artykułWęgry: ograniczenia dla ciężarówek
Autor ponad 250 publikacji prawnych dotyczących w szczególności: europejskiego prawa pracy i ubezpieczeń społecznych mobilnych pracowników „delegowanych”, elementów prawa podatkowego pracowników -„rezydentów”, europejskich regulacji dot. okresów prowadzenia pojazdów, przerw i odpoczynków kierowców, międzynarodowego prawa użytkowania tachografów, prawa przewozowego, prawa mocowania ładunków, prawa przewozu ładunków szybko psujących się, prawa przewozu, materiałów niebezpiecznych, krajowego i unijnego prawa przewozu osób, międzynarodowych reguł handlowych Incoterms 2010, prawa administracyjnego branży TSL, elementów prawa ruchu drogowego.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj