Podwójne opodatkowanie kierowców międzynarodowego transportu drogowego – publikujemy drugą część opracowania: http://jazdaprawna.pl/2017/10/25/podwojne-opodatkowanie-kierowcow-miedzynarodowego-transportu-drogowego-towarow/

Podwójne opodatkowanie

Pomimo przedstawionych w pierwszej części opracowania: http://jazdaprawna.pl/2017/10/25/podwojne-opodatkowanie-kierowcow-miedzynarodowego-transportu-drogowego-towarow/ norm i wskazówek umożliwiających uniknięcie dwukrotnej zapłaty podatku dochodowego od tego samego dochodu, w praktyce spotkać się niestety można z sytuacjami, w których dochodzi do pozytywnego zbiegu kompetencji podatkowej organów podatkowych różnych państw. Na takim etapie możliwość drogi odwoławczej przebiega dwutorowo.

5.1 ODWOŁANIA WEWNĘTRZNE

W pierwszej kolejności wskazać należy na możliwość odwoływania się od niekorzystnych decyzji podatkowych zgodnie z prawem wewnętrznym państwa, które domaga się zapłaty nienależnego, zdaniem osoby zainteresowanej, podatku dochodowego od osiągniętego dochodu. Oznacza to konieczność bezpośredniego zwrócenia się do odpowiednich organów tego państwa przez osobę zagrożoną podwójnym opodatkowaniem.

Rozważając tę kwestię na przykładzie kierowców wykonujących przewozów drogowych towarów na terenie Królestwa Szwecji wskazać trzeba, że osoba niezadowolona z treści wydanej decyzji podatkowej (pozostająca w przeświadczeniu, że decyzja jest błędna) może:

a) wnieść do szwedzkiego Urzędu Skarbowego żądanie ponownego rozpatrzenia sprawy;

b) zaskarżyć decyzję do szwedzkiego sądu administracyjnego pierwszej instancji.

Oba wnioski należy przy tym złożyć do Urzędu Skarbowego, który wydał decyzję podlegającą ponownemu rozpatrzeniu lub zaskarżeniu, który na terenie Królestwa Szwecji występuje pod nazwą Skatteverket. Trzeba pamiętać również, że adresatem zaskarżenia winien być przy tym sąd administracyjny.

Na gruncie przepisów szwedzkich, wniosek lub zaskarżenie może zostać złożone najpóźniej w siódmym roku kalendarzowym po upływie roku podatkowego, którego dotyczy dana decyzja.

Odwołanie obojętne w jakiej jest składanie formie powinno zawierać, oprócz danych dot. osoby podatnika, wydanej decyzji oraz przytoczenia okoliczności i powołania się na materiał dowodowy, również projekt nowej decyzji podatkowej – wskazanie w jaki sposób decyzja ma zostać zmieniona.

Co istotne, wydanie nowej decyzji przez organ podatkowy Szwecji na skutek wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, nie zamyka drogi do złożenia kolejnego wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy bądź jej zaskarżenia do sądu administracyjnego w przypadku, gdy podatnik nie zgadza się z tą nowo wydaną decyzją.

Wskazać również należy, że w przypadku zaskarżenia decyzji przez podatnika do sądu administracyjnego pierwszej instancji, Urząd Skarbowy zobligowany jest w pierwszej kolejności do ponownego zbadania zaskarżonej decyzji i dopiero w przypadku, gdy nie znajduje podstaw do jej zmiany skierować zaskarżoną decyzję do sądu.

Zgodnie z prawem szwedzkim, podatnik może dodatkowo wnosić o odroczenie zapłaty wymagalnego podatku. Jeżeli kwota podatku należna do zapłaty nie jest sprecyzowana, to organ ma obowiązek udzielenia odroczenia. W przypadku, gdy osoba wniosła o ponowne rozpatrzenie sprawy lub zaskarżyła decyzję, a zapłata podatku spowodowałaby dla niej znaczącą szkodę lub z innych przesłanek wynika, że zapłata podatku byłaby bezzasadna, organ może udzielić takiego odroczenia, ale nie jest do tego zobligowany.

5.1.1 KARNE DODATKOWE OPODATKOWANIE

Omawiając sytuację opodatkowania osób na terenie Królestwa Szwecji podatkiem dochodowym, nie sposób nie wspomnieć o karnym dodatkowym opodatkowaniu. Skatteverket może bowiem nałożyć na osobę, która będąc zobowiązaną według szwedzkiego prawa podatkowego do złożenia zeznania podatkowego za dany rok podatkowy, w związku z uzyskaniem dochodu na terenie Królestwa Szwecji, nie dopełniła tego obowiązku. Karne dodatkowe opodatkowanie może być przy tym naliczone nawet do wysokości 40% należnego na rzecz szwedzkiego urzędu skarbowego podatku.

W związku z powyższym wskazuję, że udzielenie odroczenia płatności dodatkowego karnego podatku nałożonego na podatnika jest udzielane obligatoryjnie w przypadku wniosku o odroczenie takiej płatności, jeżeli podatnik zażądał ponownego rozpatrzenia decyzji o dodatkowym karnym podatku albo jeśli zaskarżył decyzję w części, która w konsekwencji doprowadziła do nałożenia dodatkowego karnego podatku.

Dodatkowo, decyzja o karnym dodatkowym podatku z tytułu braku złożenia deklaracji ulega uchyleniu jeżeli deklaracja podatkowa zostanie przedłożona do szwedzkiego Urzędu Skarbowego lub szwedzkiego sądu administracyjnego w terminie 4 miesięcy od upływu miesiąca, w którym wydano decyzję.

Ponadto Urząd Skarbowy może całkowicie bądź w części odstąpić od zapłaty na jego rzecz dodatkowych karnych opłat jeżeli pobranie całej opłaty nie jest zasadne. Przy czym, przy ocenie zasadności takiej opłaty brane są pod uwagę takie okoliczności jak:

1. wiek, stan zdrowia lub podobne okoliczności,

2. błędna oceny przepisów lub znaczenia faktycznego okoliczności,

3. mylące lub błędne dane kontrolne

– jeżeli mogły mieć wpływ na nieprawidłowość lub bierność podatnika będącą podstawą nałożenia opłaty.

5.2 PROCEDURA WZAJEMNEGO POROZUMIEWANIA SIĘ (MAP)

Bez względu na wewnętrzne procedury odwoławcze, wszelkie konwencje o unikaniu podwójnego opodatkowania, w tym Konwencja o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta pomiędzy Polską a Szwecją w art. 24, przewiduje konwencyjną procedurę wzajemnego porozumiewania się, zwaną także procedurą MAP.

Wskazana procedura jest niezależna od środków odwoławczych przewidzianych w prawie wewnętrznym poszczególnych państw i polega na możliwości przedstawienia sprawy przez osobę zainteresowaną właściwemu organowi umawiającego się państwa w celu rozwiązania sytuacji opodatkowania niezgodnego z konwencją.

Zgodnie z treścią art. 24 Konwencji pomiędzy Polską a Szwecją:

„Jeżeli osoba jest zdania, że działania jednego lub obu Umawiających się Państw wprowadzają lub wprowadzą dla niej opodatkowanie niezgodne z postanowieniami niniejszej Konwencji, wówczas może ona, niezależnie od środków odwoławczych przewidzianych w prawie wewnętrznym tych Państw, przedstawić swoją sprawę właściwemu organowi Umawiającego się Państwa, w którym ma ona miejsce zamieszkania lub siedzibę (…)”

Należy przy tym pamiętać, że sprawa taka winna być przedłożona właściwemu organowi, którym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej jest Minister Finansów, w ciągu 3 lat „licząc od dnia pierwszego urzędowego zawiadomienia o działaniu powodującym opodatkowanie niezgodne z postanowieniami niniejszej Konwencji.”

Po wspomnianym przedłożeniu swojej sprawy Ministrowi Finansów, dalsza procedura toczy się już niejako z urzędu. Jeżeli organ uzna bowiem zarzut danej osoby za uzasadniony i „jeżeli nie może znaleźć zadowalającego rozwiązania, podejmie starania, aby przypadek ten uregulować w porozumieniu z właściwym organem drugiego Umawiającego się Państwa, tak aby zapobiec opodatkowaniu niezgodnemu z niniejszą Konwencją.”

Co istotne, porozumienie osiągnięte w ww. sposób pomiędzy organami poszczególnych państw, zostanie wprowadzone w życie bez względu na wewnętrzne terminy wskazane przez ustawodawstwa wewnętrzne tych państw.

Zgodnie z treścią przepisów konwencyjnych, właściwe organy poszczególnych państw, aby osiągnąć porozumienie na tle spraw spornych mogą komunikować się ze sobą bezpośrednio, bez angażowania do tego celu osób, których dany wniosek dotyczy. Dalej, są one zobowiązane „czynić starania, aby w drodze wzajemnego porozumienia usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstać przy interpretacji lub stosowaniu Konwencji.” Są również uprawnione do wspólnych uzgodnień w zakresie nieuregulowanym w przedmiotowej Konwencji, a dotyczących zapobieżenia podwójnego opodatkowania.

6. CZYNNOŚCI PRAKTYCZNE

Omawiając problematykę podwójnego opodatkowania należy zwrócić szczególną uwagę na pewne zagadnienia praktyczne, które choć mogą wydawać się wielu oczywiste przez wielu również są nieprzestrzegane co w znacznym stopniu utrudnia dochodzenie swoich praw na etapie postępowań odwoławczych.

W pierwszej kolejności, jeszcze przed przystąpieniem do pracy na terytorium innego państwa niż Polska warto zapoznać się z dwustronnymi umowami zawartymi pomiędzy naszym krajem – krajem wysyłającym, a innym krajem – przyjmującym, w zakresie przesłanek możliwości opodatkowania naszego dochodu poza Polską. Wskazane w niniejszym opracowaniu czynniki umożliwiające objęcie podatkiem dochodu w kilku państwach, jak już wcześniej wspominałem są w głównej mierze ze sobą tożsame na gruncie wszystkich konwencji. Należy jednak pamiętać, że pomimo tego mogą różnić się między sobą szczegółami, które ostatecznie mogą wpłynąć na podstawę czy wymiar konkretnego opodatkowania.

Następnie przy podejmowaniu pracy, czy też wykonywaniu zleceń na rzecz swoich kontrahentów, warto zwrócić uwagę na miejsce siedziby danego przedsiębiorstwa oraz na to, czy posiada ono jakąkolwiek placówkę na terenie państwa przyjmującego tj. państwa, na którego terytorium dany pracownik będzie delegowany. Warto przy tym dowiedzieć się, kto będzie odpowiedzialny za wypłatę wynagrodzenia za wykonywaną pracę. W związku z tym, szczególną uwagę poświęcić należy skrupulatnej analizie zawieranej umowy o pracę, zwłaszcza w zakresie zapisanego miejsca wykonywania pracy.

Niezwykle istotną rzeczą jest także odpowiednie dokumentowanie okresów, w jakich dany pracownik przebywa na terytorium poszczególnych państw. W tym zakresie pomocnym jest periodyczne zgrywanie z karty kierowcy plików ddd, które bezspornie mogą wskazywać na powyższe, a następnie ich przechowywanie przez, określony przepisami podatkowymi poszczególnych państw, okres czasu.

7. PODSUMOWANIE

Podsumowując, tematyka podwójnego opodatkowania z roku na rok przybiera i coraz bardziej będzie przybierać na znaczeniu. Z każdym kolejnym rokiem delegowanie pracowników staje się coraz bardziej „popularne” w związku z globalnym zacieśnianiem się więzi ekonomicznych i gospodarczych pomiędzy poszczególnymi państwami. Wymiana handlowa pomiędzy krajami staje się energiczniejsza i bardziej dynamiczna, a co za tym idzie wzrasta też liczba osób, które uzyskują swoje dochody na terenie więcej niż jednego państwa. W obliczu tego wszystkiego nie trudno jest dziwić się organom podatkowym poszczególnych państw, że w zakresie opodatkowania dochodów osiągniętych na ich terytorium stają się bardziej dociekliwe, a w zakresie przeprowadzanych kontroli rygorystyczne i bardziej drobiazgowe.

Mając powyższe na uwadze należy, więc jeszcze przed rozpoczęciem okresu delegowania zapoznać się z relewantnymi przepisami podatkowymi oraz dochować należytej staranności przy zawieraniu konkretnych umów. Należy również zwrócić uwagę na potrzebę przechowywania niezbędnej dokumentacji, która w razie kontroli skarbowej może stanowić ważny dowód w sprawie.

Kancelaria Prawna Viggen sp.j.

Niniejszy dokument podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., Dz. U. 06.90.631 z późn. zm.).