Wyrok w sprawach połączonych C-870/19 i C-871/19
Kierowcy pojazdów ciężarowych, autokarów oraz autobusów, którzy w trakcie kontroli nie przedstawiają wykresówek tachografu dotyczących dnia kontroli i 28 poprzednich dni, podlegają jednej karze niezależnie od liczby brakujących wykresówek
W trakcie dwóch kontroli drogowych przeprowadzonych we Włoszech w 2013 r., właściwe organy krajowe uznały, że MI (sprawa C-870/19) oraz TB (sprawa C-871/19), którzy prowadzili pojazdy transportu drogowego (pojazdy ciężarowe, autokary oraz autobusy) nie byli w stanie przedstawić wykresówek z tachografu w zakresie bieżącego dnia oraz kilku z 28 poprzednich dni. W związku z powyższym, organy nałożyły na MI oraz TB szereg kar administracyjnych z tytułu określonej liczby naruszeń. Decyzje zostały zaskarżone do sądów włoskich.
Sąd kasacyjny we Włoszech, do którego skierowano sprawy w ostatniej instancji, zwrócił się do TS UE z zapytaniem, czy prawo Unii Europejskiej, ustanawiające wymóg, aby kierowca był w stanie okazać wykresówki z bieżącego dnia i poprzednich 28 dni, należy interpretować w ten sposób, że w takich przypadkach należy nałożyć na kierowcę pojedynczą karę w związku z jednolitym naruszeniem, czy też kilka oddzielnych kar w związku z kilkoma naruszeniami, których liczba odpowiadałaby liczbie brakujących wykresówek.
Zgodnie z wyrokiem TS, który został ogłoszony w dniu 24.03.2021 r., w razie nieprzedstawienia przez kontrolowanego kierowcę wykresówek urządzenia rejestrującego dotyczących kilku dni pracy w okresie obejmującym dzień kontroli oraz 28 poprzedzających go dni, właściwe organy państwa członkowskiego miejsca kontroli są zobowiązane do stwierdzenia jedynie jednolitego naruszenia obciążającego tego kierowcę i do nałożenia na niego tylko jednej kary
Trybunał zaznaczył, że celem wskazanych przepisów jest poprawa warunków pracy kierowców zawodowych oraz bezpieczeństwa na drogach, a także ustanowienie jednolitych przepisów dotyczących czasu pracy kierowców oraz jego kontroli. Wszystkie państwa członkowskie powinny powinny zapewnić przestrzeganie tych przepisów na swoim terytorium poprzez zastosowanie systemu kar za każde ich naruszenie.
Trybunał podkreślił, że prawo UE ustanawia jednolity obowiązek, który obejmuje cały okres 29 dni. W związku z tym, naruszenie obowiązku stanowi jednolite i jednorazowe naruszenie polegające na braku możliwości przedstawienia przez kierowcę w czasie kontroli całości lub części wykresówek. Naruszenie generuje w związku z tym jedną karę.
Trybunał uściślił, że takie naruszenie jest tym poważniejsze, im wyższa jest liczba wykresówek, które nie mogą być przedstawione przez kierowcę. Należy mieć ponadto na uwadze, że państwa członkowskie mają obowiązek ustanowić kary wystarczająco wysokie i proporcjonalne do wagi naruszenia, tak aby wywrzeć rzeczywisty skutek odstraszający. Ponadto kary muszą być odpowiednio elastyczne względem wagi naruszenia.
Trybunał wskazał, że zasada ustawowej określoności czynów zabronionych i kar ustanowiona w art. 49 ust. 1 zdanie pierwsze Karty praw podstawowych UE w tej dziedzinie obowiązuje. Zasada wymaga, aby prawo jasno określało naruszenia i związane z nimi kary. Warunek taki jest spełniony, jeśli zainteresowany na podstawie treści odpowiedniego przepisu i w razie potrzeby na podstawie wykładni dokonanej przez sądy, jest w stanie określić jakie działania i zaniechania grożą pociągnięciem go do odpowiedzialności.
Źródło: Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
