Autor publikacji: Dr Mariusz Miąsko Prezes Kancelarii Prawnej Viggen sp.j.
Odpoczynek na promie i w pociągu – rozwinięcie. Na zasadzie odstępstwa od przepisów art. 8, w przypadku gdy kierowca towarzyszy pojazdowi transportowanemu promem lub pociągiem i wykorzystuje regularny dzienny okres odpoczynku, okres ten można przerwać nie więcej niż dwukrotnie innymi czynnościami trwającymi łącznie nie dłużej niż godzinę. Podczas tego regularnego dziennego okresu odpoczynku kierowca ma do dyspozycji koję lub kuszetkę.
Można dla porządku zaznaczyć, że wytyczna nr 2 (GN-2), stanowiąca Załącznik 1, pomimo iż na wstępie sama definiuje, iż odnosi się do ujednolicenia zasady zastosowania art. 9/561/2006 WE, to odnosi się faktycznie także do interpretacji z zakresu art. 7/561/2006 WE. Komisja Europejska odwołuje się bowiem w niej do zasad odbioru „przerwy” w zespole.
Wytyczna określa w pierwszej kolejności, że podczas przepraw promowych i przejazdów pociągiem w trzech przypadkach, czas przejazdu może być uznany za „odpoczynek” lub „przerwę” (w tym miejscu należy się odnieść jedynie do instytucji „odpoczynku”, ponieważ instytucja przerwy zawiera się w ramach omówienia dotyczącego art. 7 niniejszego rozporządzenia). Zagadnienie odnoszące się do przerwy zostało opisane w ramach odrębnego opracowania.
Pierwszy wspomniany w wytycznej przypadek dotyczy kierowcy towarzyszącego pojazdowi, który jest przewożony promem lub pociągiem. W takiej sytuacji KE uznała, iż kierowca może odebrać odpoczynek, pod warunkiem, że ma dostęp do kuszetki lub koi (art. 9 ust. 1 rozporządzenia 561/2006 WE).
W drugim przypadku KE odniosła się do okoliczności, która nie została uregulowana w unijnych źródłach prawa pracy.
KE uznała, iż dopuszczalne jest uznanie odpoczynku/przerwy kierowcy w sytuacji, gdy czas podróży kierowcy w pociągu lub na promie odbywa się bez pojazdu i może być uznany czas odpoczynku, gdy przejazd wykonuje kierowca: „nietowarzyszący pojazdowi, ale podróżujący pociągiem lub promem do miejsca, gdzie przejmie lub zda pojazd objęty zakresem rozporządzenia (art. 9 ust. 2), pod warunkiem, że ma dostęp do kuszetki w pociągu lub koi na promie”.
Stanowisko przedmiotowe podzieliła KE za orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, sprawa C-76/77 oraz sprawa C-297/99.
Trzecia kwestia określona w wytycznej nr 2 KE nie odnosi się bezpośrednio do instytucji odpoczynku na promie. Precyzuje ona zagadnienie instytucji j dla kierowców zatrudnionych w ramach agencji pracy tymczasowej.
Chociaż stanowisko to nie odnosi się wprost do omawianej tematyki odpoczynku na promie, dla komplementarności określenia zakresu treściowego wytycznej nr 2 KE można zasygnalizować jedynie, że KE wyjaśniła, iż dla kierowców zatrudnionych „za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej (…) dla „tymczasowego kierowcy” pojęcie „baza pracodawcy” oznacza bazę przedsiębiorstwa korzystającego z usług kierowcy w zakresie transportu drogowego („przedsiębiorstwo korzystające z usług”), a nie siedzibę „agencji pracy tymczasowej”.
Załącznik 1
PRAWO SOCJALNE W TRANSPORCIE DROGOWYM
Rozporządzenie (WE) nr 561/2006, dyrektywa 2006/22/WE, rozporządzenie (EWG) nr
3821/85
GN 2 – przyjęte w październiku 2007, opublikowane na stronie EUROPA (we wszystkich językach roboczych) w grudniu 2007;
WYTYCZNA NR 2
Kwestia: Rejestracja czasu przejazdu kierowcy do miejsca, które nie jest zwyczajowym miejscem przejęcia lub zdania pojazdu objętego zakresem rozporządzenia (WE) nr 561/2006.
Artykuł: 9 rozporządzenia (WE) nr 561/2006
Podejście, jakie należy zastosować:
Kierowca udający się w określone miejsce, inne niż baza pracodawcy, wskazane mu/jej przez pracodawcę, w celu przejęcia pojazdu z tachografem, spełnia swój obowiązek wobec pracodawcy, a zatem nie dysponuje swobodnie swoim czasem.
W związku z tym, zgodnie z art. 9 ust. 2 i art. 9 ust. 3:
– czas spędzony przez kierowcę w drodze do lub z miejsca niebędącego miejscem zamieszkania kierowcy lub bazą pracodawcy, w którym kierowca ma przejąć lub zdać pojazd objęty zakresem rozporządzenia, niezależnie od tego, czy pracodawca wydał polecenie co do terminu i sposobu dojazdu do tego miejsca, czy też pozostawił kierowcy swobodny wybór w tym zakresie, należy zarejestrować jako „okres gotowości” lub „inna praca”, w zależności od
przepisów krajowych państwa członkowskiego;
oraz
– czas spędzony przez kierowcę prowadzącego pojazd nieobjęty zakresem rozporządzenia, do lub z miejsca niebędącego miejscem zamieszkania kierowcy lub bazą pracodawcy, w którym kierowca ma przejąć lub zdać pojazd objęty zakresem rozporządzenia, należy zarejestrować jako „inna praca”.
W następujących trzech przypadkach czas przejazdu może być uznany za „odpoczynek” lub „przerwę”. Pierwszy dotyczy kierowcy towarzyszącego pojazdowi, który jest przewożony promem lub pociągiem. W takim przypadku kierowca może odebrać odpoczynek lub przerwę, pod warunkiem, że ma dostęp do kuszetki lub koii (art. 9 ust. 1). Drugi przypadek to kierowca nietowarzyszący pojazdowi, ale podróżujący pociągiem lub promem do miejsca, gdzie przejmie lub zda pojazd objęty zakresem rozporządzenia (art. 9 ust. 2), pod warunkiem, że ma dostęp do kuszetki w pociągu lub koji na promie.
Trzeci przypadek to pojazd obsługiwany przez więcej niż jednego kierowcę. W sytuacji, gdy drugi kierowca pozostający do dyspozycji, jeśli chodzi o prowadzenie pojazdu, siedzi obok kierowcy i nie pomaga mu w sposób aktywy w prowadzeniu pojazdu, 45 minutowy „okres gotowości” drugiego kierowcy może być uznany za „przerwę”.
Nie ma tutaj znaczenia rodzaj umowy o pracę kierowcy. Tym samym zasady te dotyczą zarówno kierowców zatrudnionych na stałe, jak i kierowców na umowach czasowych, zatrudnionych za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej.
Dla „tymczasowego kierowcy” pojęcie „baza pracodawcy” oznacza bazę przedsiębiorstwa korzystającego z usług kierowcy w zakresie transportu drogowego („przedsiębiorstwo korzystające z usług”), a nie siedzibę „agencji pracy tymczasowej”
Komentarz: Europejski Trybunał Sprawiedliwości, sprawa C-76/77 oraz sprawa C-297/
Niniejszy dokument podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., Dz. U. 06.90.631 z późn. zm.).
