Strona główna Informacje prawne Wszystko na temat odpoczynku dziennego

Wszystko na temat odpoczynku dziennego

82728
0
4.88/5 (75)

Pozornie może się wydawać, że kierowcy wiedzą już wszystko na temat zasad odbierania odpoczynku dziennego jednak czy na pewno tak jest? W obecnym opracowaniu skoncentrowałem się na wyartykułowaniu wyjątków od norm podstawowych oraz praktycznych aspektów stosowania odpoczynków.

Odpoczynek dzienny regularny ( min. 11 godzin)

Ustawodawca określił, że regularny dzienny okres odpoczynku oznacza nieprzerwany odpoczynek trwający co najmniej 11 godzin (…)

Kierowca powinien więc wiedzieć, że skrócenie dziennego 11-sto godzinnego odpoczynku o 1 minutę powoduje, że zostanie mu zaliczony jedynie odpoczynek 9-cio godzinny.

Odpoczynek dzienny dzielony (min. 3 + 9 godzin)

Ustawodawca określił także, że

„alternatywnie, regularny dzienny okres odpoczynku można wykorzystać w dwóch częściach, z których pierwsza musi nieprzerwanie trwać co najmniej 3 godziny a druga co najmniej 9 godzin”

Kierowcy powinni zwrócić w tym miejscu uwagę na pięć okoliczności:

a) należy zauważyć, że skrócenie którejkolwiek z wymienionych powyższych części nawet o 1 minutę spowoduje, że odpoczynek ten nie zostanie zaliczony. Przykładowo: jeśli kierowca skróci pierwszą z części do 2 godzin i 59 minut to okres ten będzie potraktowany jedynie jako „przerwa”,

b) kolejność przerw musi być ustawiona wyłącznie jako 3 + 9 godzin a ustawienie jej w odwrotnie (9+3) spowoduje, że kierowcy nie zostanie zaliczony odpoczynek dzielony.

W takim przypadku kierowcy zostałby zaliczony jedynie dzienny odpoczynek skrócony trwający 9 godzin ale należy pamiętać, że nie wolno go stosować więcej niż 3 razy pomiędzy dwoma tygodniowymi odpoczynkami,

c) dzienny odpoczynek dzielony (3 + 9) wolno kierowcy stosować dowolną ilość razy w tygodniu – nawet codziennie,

d) odpoczynek dzielony ma znaczenie głównie dla kierowców autokarów, którzy podwożąc grupę np.: do teatru (i czekając aż grupa wróci) odbierają pierwszą część odpoczynku (min. 3 godziny) dzięki czemu kierowca dnia następnego może rozpocząć prowadzenie pojazdu po odebraniu zaledwie 9 godzin a nie 11 godzin odpoczynku. Podobnie ma się sytuacja w przypadku kierowców w transporcie rzeczy podczas oczekiwania na załadunek lub rozładunek przez okres minimum 3 godzin,

e) wydaje się, że stosowanie dziennego odpoczynku dzielonego jest korzystne z uwagi na możliwość wcześniejszego wyruszenia w trasę przez dowolną ilość dni w tygodniu. Jednak nie zawsze i nie dla każdego jest to rozwiązanie korzystne. Jeśli kierowca wyruszy w trasę przed upływem tego samego okresu 24 godzin licząc od zakończenia poprzedniego odpoczynku to każda godzina (aż do upływu 24 godzin) będzie traktowana jako praca w godzinach nadliczbowych. Jest to oczywiście ekonomicznie bardzo korzystne dla kierowców ale nie koniecznie musi być to korzystne dla przewoźników.

PRZYKŁAD:

Kierowca zatrudniony na podstawie umowy o pracę rozpoczynający jazdę (pracę) np.: o godzinie 8,00 zakończy swoją dobę pracowniczą (liczoną zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy), dopiero o godzinie 8,00 dnia następnego? czyli po pełnych 24 godzinach od chwili rozpoczęcia jazdy (pracy). Tym czasem zgodnie z treścią Rozporządzenia 561/2006/WE, kierowca rozpoczynający jazdę o godzinie 8,00 może prowadzić pojazd przez maksymalnie 10 godzin (max. 2 razy w tygodniu), po czym kierowca odbiera skrócony 9 godzinny odpoczynek (max. 3 razy pomiędzy dwoma tygodniowymi okresami odpoczynku) lub 11 godzinny odpoczynek dobowy aż do godziny 3,00 lub 5,00. Do tego okresu należy doliczyć czas trwania dwóch przerw w jeździe po 45 minut – łącznie 1 godzina i 30 minut (lub jednej jeśli kierowca nie wydłużył okresu jazdy do 10 godzin). Mamy więc: 10h + 9h + 1,30h = 20h i 30 minut w 24 godzinnej dobie pracowniczej. Tak więc kierowca na podstawie Rozporządzenia 561/2006/WE może rozpocząć nowy okres prowadzenia pojazdu już od godziny 4,30 lub od 6,30 a zgodnie z przepisami kodeksu pracy jego doba pracownicza kończy się dopiero o 8,00 rano. Dlatego jeśli kierowca zatrudniony na podstawie umowy o pracę będzie rozpoczynał jazdę przed godziną 8,00 dnia następnego to ten okres czasu należy mu wliczyć do godzin nadliczbowych i zapłacić za te godziny 50% stawki godzinowej (lub 100% stawki godzinowej jeśli miało to miejsce w niedziele i święta). Należy dodatkowo pamiętać, że kierowca nie może mieć więcej niż średnio 8 godzin nadliczbowych tygodniowo w danym okresie rozliczeniowym.

Odpoczynek skrócony trwający (min. 9 godzin)

Ustawodawca przewidział także ’skrócony dzienny okres odpoczynku’, który oznacza nieprzerwany odpoczynek trwający co najmniej 9 godzin, ale krócej niż 11 godzin;

Należy jednak w tym miejscu zwrócić uwagę na kilka okoliczności:

a) skrócenie odpoczynku 9 godzinnego nawet o 1 minutę spowoduje, że odpoczynek ten nie zostanie kierowcy zaliczony,
b) kierowca może posiadać najwyżej „trzy skrócone dzienne okresy odpoczynku pomiędzy dwoma tygodniowymi okresami odpoczynku” ale nie zawsze TRZY W TYGODNIU (!),
c) istnieje wyjątek kiedy pomimo, że kierowca odbierze więcej niż 11 godzin odpoczynku to organ kontrolny musi kierowcy zaliczyć zaledwie 9 godzin odpoczynku.

Otóż – należy pamiętać, że „w każdym 24 godzinnym okresie po upływie poprzedniego dziennego okresu odpoczynku lub tygodniowego (…) kierowca musi wykorzystać kolejny dzienny okres odpoczynku”.

Czyli odpoczynek dzienny w obsadzie jednoosobowej musi się zakończyć przed upływem 24 godzin licząc od końca ostatniego odpoczynku.

Jeśli więc co najmniej 11 godzin odpoczynku dziennego nie zakończy się w ciągu 24 godzin od zakończenia poprzedniego odpoczynku dziennego to organ kontrolny zaliczy ten odpoczynek jak skrócony (!!!) ? o ile trwał on co najmniej 9 godzin.

Odpoczynek w zespole

W ciągu 30 godzin od zakończenia dziennego lub tygodniowego okresu odpoczynku, kierowca należący do kilkuosobowej załogi musi skorzystać z kolejnego dziennego okresu odpoczynku trwającego co najmniej 9 godzin. Tak więc odpoczynek kierowców w zespole stale może wynosić co najmniej 9 godzin natomiast okres rozliczeniowy całego zespołu wynosi 30 godzin (a nie 24 godziny tak jak to ma miejsce w obsadzie jednoosobowej).

Ważne, aby pamiętać, że okres rozliczeniowy (30 godzin) biegnie od chwili kiedy pierwszy z kierowców rozpoczął okres prowadzenia pojazdu.

Odpoczynek to czas wolny od kontroli

Kierowcy powinni wiedzieć, że „odpoczynek oznacza nieprzerwany okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem”.

Z powyższego należy wyciągnąć dwa wnioski:

a) odpoczynek nie jest równoważny ze snem a więc kierowca w czasie odpoczynków nie musi spać a jedynie powinien mieć zagwarantowane miejsce do spania.
b) organ kontrolny nie może zakłócić odbierania odpoczynku czynnościami kontrolnymi ponieważ w czasie kontroli kierowca nie mógłby 'swobodnie’ dysponować swoim czasem.

Odpoczynki dzienne w pojeździe tylko warunkowo

Kierowca może dzienne okresy odpoczynku poza bazą wykorzystywać w pojeździe wyłącznie:

a) jeśli kierowca dokona takiego wyboru,
b) o ile kierowca posiada zagwarantowane odpowiednie miejsce do spania dla każdego kierowcy,
c) pod warunkiem że pojazd znajduje się na postoju.

Odpoczynek dzienny na promie 

Kierowca może odbierać także odpoczynek dzienny gdy towarzyszy pojazdowi transportowanemu promem jednak pod warunkiem że:

a) wykorzystuje regularny dzienny okres odpoczynku (trwający co najmniej 11 godzin),
b) okresu tego nie przerwał więcej niż dwukrotnie innymi czynnościami trwającymi łącznie nie dłużej niż godzinę.
c) kierowca ma do dyspozycji koję lub kuszetkę.

Dojazd do pojazdu nie zawsze jest odpoczynkiem

Czas spędzony na dojeździe do miejsca postoju pojazdu lub powrotu z tego miejsca nie zostanie zaliczony kierowcy jako odpoczynek chyba że:

a) pojazd znajduje się w miejscu zamieszkania kierowcy,
b) pojazd znajduje się w bazie pracodawcy, w której kierowca zwykle pracuje,
c) kierowca ma zagwarantowane w środku lokomocji miejsce do spania ? np.: kuszetkę w pociągu,

Należy w tym miejscu tylko zasygnalizować, że o miejscu pracy kierowcy oraz miejsce bazy firmy musi być określone w dokumentach kadrowych pracownika oraz innych dokumentach firmy.

Obowiązek kierowcy

Ustawodawca określił, że „jeśli kierowca jest zatrudniony przez ?więcej niż jedno przedsiębiorstwo transportowe lub pozostaje do dyspozycji więcej niż jednego przedsiębiorstwa transportowego przekazuje każdemu z nich (…) informacje” w tym także na temat terminów, długości oraz ilości wykorzystania skróconych odpoczynków dziennych.

Kara dla przewoźnika za nieodebranie odpoczynku dziennego

Szczęśliwie dla przewoźników w Załączniku nr 1 do Ustawy o Transporcie Drogowym, nie nakłada się na przewoźnika kary za brak całego odpoczynku a jedynie za brak wyłącznie brakujących rozpoczętych godzin odpoczynku. Dlatego w punkcie 10.2 wspomnianego załącznika określono, że za „skrócenie dziennego czasu odpoczynku przy wykonywaniu przewozu drogowego” nakłada się karę w wymiarze:

  1. o czas do jednej godziny – 100 zł,
  2. za każdą rozpoczętą kolejną godzinę – 200 zł.

Warto zauważyć, że określenie „DO” jednej godziny oznacza, że organ kontrolny może nałożyć karę już za skrócenie odpoczynku nawet o jedną minutę.

Mandat dla kierowcy za nieodebranie odpoczynku 

Od 29 listopada 2008 roku (na podstawie Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 listopada 2008 r.) organ kontrolny musi także równolegle do nałożonej na przewoźnika kary nałożyć mandat na kierowcę za skrócenie dziennego czasu odpoczynku przy realizacji przewozu drogowego:

  1. o czas do jednej godziny – 100 zł
  2. o czas powyżej jednej godziny do trzech godzin – 300 zł
  3. o czas powyżej trzech godzin – 500 zł

Jak uniknąć kary oraz mandatu za skrócenie dziennego okresu odpoczynku? 

Należy zauważyć, że w większości przypadków skrócenia dziennych odpoczynków lub przesunięcia dziennych odpoczynków poza okres 24 godzin od poprzedniego odpoczynku, można zwolnić siebie z mandatu i przewoźnika z kary powołując się na art 12 rozporządzenia 561/2006/WE.

 

 

 

Niniejszy dokument podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., Dz. U. 06.90.631 z późn. zm.).

Oceń artykuł

Poprzedni artykułUWAGA – kabotaż to nadal problem
Następny artykułMonitoring kierowców w autobusach -"oko Wielkiego Brata" wspomoże właścicieli firm
Autor ponad 250 publikacji prawnych dotyczących w szczególności: europejskiego prawa pracy i ubezpieczeń społecznych mobilnych pracowników „delegowanych”, elementów prawa podatkowego pracowników -„rezydentów”, europejskich regulacji dot. okresów prowadzenia pojazdów, przerw i odpoczynków kierowców, międzynarodowego prawa użytkowania tachografów, prawa przewozowego, prawa mocowania ładunków, prawa przewozu ładunków szybko psujących się, prawa przewozu, materiałów niebezpiecznych, krajowego i unijnego prawa przewozu osób, międzynarodowych reguł handlowych Incoterms 2010, prawa administracyjnego branży TSL, elementów prawa ruchu drogowego.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj