Autor publikacji: Dr Mariusz Miąsko Prezes Kancelarii Prawnej Viggen sp.j.
W interesie przejrzystego i skutecznego egzekwowania przepisów pożądane jest ujednolicenie przepisów dotyczących odpowiedzialności przedsiębiorstw transportowych i kierowców z tytułu naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia. Odpowiedzialność taka może mieć w Państwach Członkowskich charakter karny, cywilny lub administracyjny, zależnie od okoliczności.
Polski ustawodawca skorzystał ze wszystkich trzech form sankcjonowania przewidzianych w rozporządzeniu – czyli karnej, cywilnej i administracyjnej za naruszenia norm międzynarodowych źródeł prawa pracy.
Odpowiedzialność przedsiębiorcy w kontekście przekroczenia norm wynikających z rozporządzenia 561/2006 WE uregulowania jest na dwóch obszarach: a) ustawy o transporcie drogowym (w zakresie opisanym dokładnie w poprzednim rozdziale), – odpowiedzialności finansowej (zgodnie z treścią załącznika nr 3 do ustawy) – odpowiedzialności poza finansowej (w zakresie cofnięcia licencji i zezwolenia) b) rozporządzenia 1071/2009 WE w zakresie określonym w art. 6 ust. 2 lit. a). – odpowiedzialność poza finansowa (w zakresie cofnięcia zezwolenia oraz Certyfikatu Kompetencji Zawodowych).
Odpowiedzialność przedsiębiorcy, w kontekście przekroczenia norm wynikających z rozporządzenia 561/2006 WE uregulowania jest na dwóch obszarach: a) ustawy o transporcie drogowym, – odpowiedzialności finansowej (zgodnie z treścią załącznika nr 1 do ustawy), b) Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń – Załącznik 2 tabela C1 (Na podstawie art. 95 § 6 ustawy – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia2), – odpowiedzialność poza finansowa (w zakresie wykroczeń, których źródłem są między innymi normy rozporządzenia 561/2006 WE).
Polski ustawodawca rozszerzył zakres podmiotów ponoszących odpowiedzialność względem oczekiwań prawodawcy unijnego. Zagadnienie to zostało opisane w ramach odrębnego mojego opracowania.
Tak więc na tym etapie dokonam jedynie syntetycznego przedstawienia zakresu odpowiedzialności przedmiotowej grupy osób. Warto wyjaśnić w tym miejscu kto konkretnie może podlegać karze? Z całą pewnością są to: a) osoba zarządzająca przedsiębiorstwem (np. prezes, dyrektor), b) osoba zarządzająca transportem w przedsiębiorstwie (czyli posiadacz Certyfikatu Kompetencji Zawodowych), c) każda inna osoba wykonująca czynności związane z przewozem drogowym (np.: kadrowa, kierownik transportu, małżonek właściciela, spedytor, księgowa lub ktokolwiek, kto realnie miał wpływ na czynności związane z przewozem drogowym). Katalog osób odpowiedzialnych jest otwarty – więc każdy, kto wykonuje w firmie czynności pozornie niezwiązane z przewozem drogowym może ponieść odpowiedzialność, jeśli tylko okaże się, że jednak miał wpływ, nawet nieumyślnie, na powstanie przekroczenia.
W tym miejscu warto ustalić za co pracownik może zostać ukarany? Podstawą do nałożenia sankcji może być: a) za naruszenie obowiązków lub warunków przewozu drogowego, b) za dopuszczenie, chociażby nieumyślnie (!), do powstania takich naruszeń. Zgodnie z art. 92 ust. 3 znowelizowanej Ustawy o transporcie drogowym nawet nieumyślne powstanie naruszenia nie zwalnia pracownika z odpowiedzialności.
Można w tym miejscu zauważyć, że: a) kara jest nakładana w formie grzywny przez sąd, b) orzekanie następuje w trybie określonym w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia, c) za wielokrotne naruszenia tego samego typu będzie można nałożyć karę wielokrotnie ale nie można multiplikować sankcji za to samo naruszenie (jednostkowe) naruszenie. Z powyższego wynika, że pracodawca, w wielu przypadkach nie będzie nawet wiedział, że na pracownika administracji nałożona została kara grzywny, chyba że ten poinformuje pracodawcę o zaistniałej sytuacji. Dodatkowo warto wspomnieć, że w przypadku gdy np. kilku kierowców, poruszając się po drogach z naruszeniem norm temporalnych prawa pracy, jednocześnie zostanie zatrzymanych przez różne organy kontrolne, to każdy z tych przypadków zostanie rozstrzygnięty indywidualnie i pracownik administracji za każdy z nich może ponieść odrębną odpowiedzialność, w formie odrębnej kary grzywny. Warto zauważyć także, że: a) karę grzywny nakłada się na pracowników także za naruszenia popełnione za granicą, b) chyba że sprawca wykaże, iż za naruszenie została wymierzona już sankcja (art. 92c u.ot.d.).
Niniejszy dokument podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., Dz. U. 06.90.631 z późn. zm.).
