Strona główna Aktualności Dnia RYZYKO LAWINY ROSZCZEŃ KIEROWCÓW WYNIKAJĄCE Z BRAKU MOŻLIWOŚCI WYPŁATY DIET I RYCZAŁTÓW...

RYZYKO LAWINY ROSZCZEŃ KIEROWCÓW WYNIKAJĄCE Z BRAKU MOŻLIWOŚCI WYPŁATY DIET I RYCZAŁTÓW NOCLEGOWYCH – ORZECZENIE SĄDU NAJWYŻSZEGO W SPRAWIE I PK 71/13

1815
0
5/5 (3)

Autor publikacji: Dr Mariusz Miąsko Prezes Kancelarii Prawnej Viggen sp.j.

(Doktor nauk prawnych Uniwersytetu Jagiellońskiego – specjalizacja naukowa: Prawo Pracy)

Korzystając z autorskiej „Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdami” opracowanej przez Kancelarię Prawną Viggen Sp.j. oraz z profesjonalnego programu do rozliczania kierowców VTS, możesz być znacznie bardziej konkurencyjny od krajowych i zagranicznych firm transportowych.

Poniższą publikację czytasz dzięki programowi dla profesjonalistów do rozliczania kierowców VTS

Teza 1:

W ciągu najbliższych 2-3 lat, znaczną część pracodawców międzynarodowego transportu drogowego, zatrudniających kierowców na podstawie umów o pracę dotknie kolejna fala roszczeń o niewypłacone diety lub ryczałty noclegowe a roszczenia te mogą być wyjątkowo proste do zasądzenia w świetle nadal funkcjonującego w obiegu prawnym orzeczenia SN I PK 71/13.

Teza 2:

Skala roszczeń nie dotknie w ogóle albo w minimalnym stopniu przewoźników zatrudniających kierowców na podstawie umów cywilnoprawnych a w szczególności na podstawie Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdami.

Uzasadnienie prawne Tezy 1 oraz Tezy 2:

Od 2 lutego 2022 roku kierowcy międzynarodowego transportu drogowego zatrudnieni na podstawie umowy o pracę (w odróżnieniu od umów cywilnoprawnych np. Umowy oświadczenie usług kierowania pojazdami), ponownie nie mogą przebywać w podróży służbowej i w konsekwencji pracodawcy (przedsiębiorcy transportowi) nie mogą wypłacać świadczeń z tytułu z tytułu diet i ryczałtów noclegowych. Przedmiotowa zmiana została wprowadzona Ustawą z 26.01.2022r o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 209).

Istnieją dwa podstawowe następstwa przedmiotowej nowelizacji:

a) brak możliwości wypłacania kierowcom świadczeń zwolnionych z oskładkowania (ZUS) oraz opodatkowania (US), czego konsekwencją jest drastyczny wzrost kosztów ubruttowienia wynagrodzeń, zarówno po stronie świadczeń spoczywających na pracowniku jak i pracodawcy;

b) poważne ryzyko pracodawców graniczące z pewnością w zakresie konieczności wypłaty na rzecz kierowców (sądowych) roszczeń z tytułu diet i ryczałtów noclegowych w kontekście, orzeczenia Sądu Najwyższego – Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 10 września 2013r., sygn.: I PK 71/13 (orzeczenie odnoszące się do roszczenia ze stanu prawnego sprzed 2010 roku).

Obecny stan prawny, w ramach którego kierowcy międzynarodowego transportu drogowego nie mogą przebywać w podróży służbowej nie stanowi precedensu. Analogiczna sytuacja prawna miała już miejsce przed rokiem 2010, gdy kierowcy także formalnie rzecz ujmując nie przebywali w “podróży służbowej” i nie przysługiwała im wypłata diet lub ryczałtów noclegowych. Mało tego, pracodawcom nie wolno było wypłacać przedmiotowych świadczeń a pomimo tego, Sąd Najwyższy zasądził na rzecz kierowców blisko 3 mln zł, uzasadniając, iż: „(…) choć pracodawca nie ma obowiązku wypłacania należności z tytułu diet i ryczałtów za noclegi kierowcy kierowcy międzynarodowego transportu samochodowego, to jednak specyficzne koszty przez niego ponoszone powinny mu być rekompensowane (jako składnik, zwiększenie wynagrodzenia) (…)”. Dalej Sąd najwyższy dodaje: „Dlatego postanowienie umowy o pracę, przyznające pracownikowi zatrudnionemu w charakterze kierowcy międzynarodowego transportu samochodowego prawo do diet – jako bardziej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy – (…) jest ważne”. I dalej: „Natomiast w przypadku nieustalenia przez strony umowy o pracę warunków wypłaty uzgodnionych świadczeń z tego tytułu (…) koszty te mogą podlegać wyrównaniu w wysokości odpowiadającej należnościom (dietom) z tytułu podróży służbowej, przewidzianym w przepisach powszechnie obowiązujących dla pracowników wykonujących rzeczywiście podróże służbowe.

Dla porządku koniecznie należy podkreślić, iż w przedmiotowej sprawie Sąd Najwyższy zasądził wypłacanie diet i ryczałtów noclegowych, pomimo iż (jak sam zauważył) pracodawca nie miał prawnego obowiązku wypłaty przedmiotowych świadczeń ani też w umowie o pracę nie znajdowały się jakiekolwiek zapisy obiecujące wypłatę przedmiotowych świadczeń kierowcom.

Zatem, jak sam Sąd Najwyższy zaznaczył, diety i ryczałty noclegowe są należne kierowcom transportu międzynarodowego zatrudnionym na podstawie samego faktu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jako – cyt: „koszty (…) podlegające wyrównaniu w wysokości odpowiadającej należnościom (dietom) z tytułu podróży służbowej, przewidzianym w przepisach powszechnie obowiązujących dla pracowników wykonujących rzeczywiście podróże służbowe”.

Sąd Najwyższy uznał zatem, że pomimo, iż pracownicy zatrudnieni na podstawie umów o pracę (kierowcy międzynarodowego transportu drogowego) nie przebywają w podróży służbowej i nie należą się im świadczenia z tytułu diet, to należy im się od pracodawców „wyrównanie” takie jak „dla pracowników wykonujących rzeczywiście podróże służbowe”.

Sąd Najwyższy opierając się na tym kuriozalnym wywodzie, zasądził od przedsiębiorcy transportowego na rzecz kierowców około 3 mln zł. Mało tego – nie jest to orzeczenie odosobnione w swojej pokrętnej pseudo logice.

Warto jeszcze raz podkreślić, iż analogiczna sytuacja ma miejsce także aktualnie, po ostatniej nowelizacji Ustawy o czasie pracy kierowców z 2022 roku, ponieważ:

a) wobec kierowców międzynarodowego transportu drogowego ponownie wyłączono obowiązywanie definicji legalnej „podróży służbowej” a zatem przestali oni przebywać w „podróży służbowej” i z tego tytułu pracodawcy zatrudniających kierowców na podstawie umów o pracę nie mogą wypłacać diet i ryczałtów drogowych;

b) jednocześnie Sąd Najwyższy w Uchwale (II PZP) 11/08) wyjaśnił, iż kierowcy transportu drogowego nie mogą przebywać w podróży służbowej w rozumieniu ogólnej (lex generalis) definicji legalnej wynikającej z art. 77 zn. 5 Kodeksu Pracy, ponieważ przebywają poza stałym miejscem pracy lub zamieszkania w sposób permanentny a nie incydentalny.

Zatem, stan prawny sprzed 2010 roku oraz od lutego 2022 roku jest de facto analogiczny i brak możliwości wypłaty diet lub ryczałtów noclegowych kierowcom międzynarodowego transportu drogowego, zatrudnionym na podstawie umowy o pracę nie tylko nie daje pracodawcom (przewoźnikom) jakiejkolwiek gwarancji bezpieczeństwa ale wręcz przeciwnie (!)

W mojej ocenie, zarówno kierowcy zatrudnieni na podstawie umów o pracę, jak i kancelarie prawne ich reprezentujące, za sprawą przywołanego orzeczenia Sądu Najwyższego, mają otwartą drogę do dochodzenia roszczeń z tytułu niewypłaconych od 2 lutego 2022r należności z tytułu diet lub ryczałtów noclegowych.

Należy się zatem spodziewać w perspektywie najbliższych 2-3 lat kolejnego „wysypu” dziesiątek tysięcy roszczeń przed sądami pracy. Szacuje się, że wymiar poprzedniej „fali” roszczeń przekroczył 2 miliardy zł.

Warto w tym miejscu podkreślić, że problem roszczeń z tytułu niewypłaconych diet lub ryczałtów noclegowych nie dotyczy tych pracodawców, którzy zatrudniają kierowców na podstawie umów cywilnoprawnych a w szczególności na podstawie Umowy o świadczenie usługi kierowania pojazdami.

Już dwukrotnie prawidłowo i skutecznie przewidziałem wystąpienie dotychczasowych dwóch fal roszczeń kierowców z tytułu niedopłaty diet lub ryczałtów noclegowych. Przedmiotowej tematyce poświeciłem temat mojej dysertacji doktorskiej, którą obroniłem na Uniwersytecie Jagiellońskim. Czas pokaże, że tym razem sytuacja się powtórzy dla ogromnej części pracodawców, zatrudniających kierowców na podstawie umów o pracę.

Różnica względem dotychczasowych fal roszczeń będzie taka, że będą one znacznie bardziej dotkliwe, ponieważ Sąd Najwyższy wyraźnie wskazuje, iż zasądza wypłatę przedmiotowych świadczeń nie na podstawie regulacji prawa pracy (których jak sam przyznaje po prostu brak), lecz na podstawie ogólnych zasad Kodeksu Cywilnego. To zaś oznacza, iż po zasądzeniu świadczeń ekwiwalentnych do diet lub ryczałtów noclegowych nastąpi wysyp roszczeń ze strony ZUS i US o ubruttowienie przedmiotowych świadczeń (jako nie posiadających własnego źródła w przepisach prawa pracy a więc nie zwolnionych z oskładkowania i opodatkowania). Identyczna sytuacja miała miejsce podczas PIERWSZEJ FALI roszczeń kierowców przez 2010 rokiem i prawdopodobieństwo powtórzenia przedmiotowej sytuacji oceniam jako więcej niż prawdopodobne.

W kolejnym opracowaniu wyjaśnię, dlaczego ryzyko dochodzenia roszczeń od pracodawców zatrudniających kierowców międzynarodowego transportu drogowego na podstawie umów cywilnoprawnych a w szczególności Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdami jest bliskie zeru.

dr Mariusz Miąsko 

Prezes Kancelarii Prawnej Viggen Sp. j. 

Jeśli potrzebujesz pomocy – umów się na konsultację:

tel.: 519-140-984

tel.: 509-982-577tel.: 12 637-24-57

mail: biuro1@viggen.pl

mail.: jak@viggen.pl

Więcej informacji na temat bardzo poważnych korzyści płynących z Umów o Świadczenie Usług Kierowania Pojazdami przeczytasz w poniższych moich publikacjach:

Wyliczenie oszczędności z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy oświadczenie usług kierowania pojazdami

Korzyści dla kierowcy z zatrudnienia na podstawie Umowy o Świadczenie Usługi Kierowania Pojazdami

Kolejne oszczędności za zatrudnienia kierowców na podstawie „Umowy o Świadczeniu Usług Kierowania Pojazdem”

Fatalna nowela ustawy o transporcie drogowym niestety podpisana przez Prezydenta

Pakiet Mobilności – do 3700 tys. zł/mies. oszczędności w wynagrodzeniach kierowców z nowym rodzajem umowy

Nowe zasady wyliczania wynagrodzeń kierowców od lutego 2022 r.

Idealna Umowa na zatrudnienie Kierowców w Pakiecie Mobilności

 

Niniejszy dokument podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., Dz. U. 06.90.631 z późn. zm.).

Oceń artykuł

Poprzedni artykułAplikacja VTS #6 Generowanie raportów z obowiązkowego zaznaczania przekraczania granic
Następny artykułAplikacja VTS #7 Aktualizujemy kwoty diet i ryczałtów w związku ze zmianą przepisów

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj