Autor publikacji: Dr Mariusz Miąsko Prezes Kancelarii Prawnej Viggen Sp.j.
Inspekcja Transportu Drogowego ma prawo wezwać właściciela, osoby zarządzające przedsiębiorstwem transportowym lub kierowców do złożenia wyjaśnień w sprawie mającej związek z prowadzonym postępowaniem kontrolnym w siedzibie Inspektoratu.
Należy jednak pamiętać, że każdemu wezwanemu przez I T D, (ale także przez każdy inny urząd czy organ), przysługuje prawo do zwrotu kosztów dojazdu do Inspektoratu. Organ administracji wzywający do złożenia wyjaśnień ma obowiązek poinformować wezwanego o przysługującym mu prawie do skorzystania z uprawnienia zwrotu kosztów w trybie art. 56 kpa w odniesieniu do postępowania wszczętego z urzędu.
Zgodnie z przywołanym przepisem:
Art. 56 [Koszty stawiennictwa]
§ 1. Osobie, która stawiła się na wezwanie, przyznaje się koszty podróży i inne należności ustalone zgodnie z przepisami zawartymi w dziale 2 tytułu III ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594, z późn. zm.3)). Dotyczy to również kosztów osobistego stawiennictwa stron, gdy postępowanie zostało wszczęte z urzędu albo gdy strona bez swojej winy została błędnie wezwana do stawienia się.
§ 2. Żądanie przyznania należności należy zgłosić organowi administracji publicznej, przed którym toczy się postępowanie, przed wydaniem decyzji, pod rygorem utraty roszczenia.
Trzeba rozwiać wątpliwość wynikającą z zapisu art 56 ust.2 kpa, który określa, iż to strona lub świadek zgłasza (sama) żądanie zwrotu kosztów dojazdu na przesłuchanie.
Należy bowiem pamiętać, że to każda osoba zajmująca stanowisko w organie administracji państwowej ma obowiązek wiedzieć, że „zgodnie z zasadą ogólną postępowania administracyjnego wyrażoną w art. 9 KPA organ obowiązany jest pouczyć wezwanego, iż przyznanie żądania kosztów podróży i innych należności powinien on zgłosić przed wydaniem decyzji”. Jest to okoliczność wyjątkowa od obowiązującej w Polskim prawie zasady: „ignorantia iuris nocet”, która mówi, że nieznajomość prawa nie usprawiedliwia i nie zwalnia od odpowiedzialności. Wystąpienie z wnioskiem w terminie późniejszym będzie nie skuteczne. Nawet jeśli inspektor pomimo ciążącego na nim w tym zakresie obowiązku nie dopełni wymogu poinformowania wezwanego o możliwości dochodzenia zwrotu kosztów, to każdy wezwany może sam wystąpić o zwrot kosztów do organu który go wezwał, ale nie później niż do chwili wydania przez organ wydania decyzji.
Wskazać ponadto należy, że uregulowanie zawarte w art. 56 par.1 dotyczy co do zasady każdej wezwanej osoby, za wyjątkiem stron, na których żądanie wszczęte zostało postępowanie. Od tej zasady wskazać należy jeden wyjątek, a mianowicie wówczas kiedy to strona na żądanie której zostało wszczęte postępowanie została błędnie wezwana. Wówczas zastosowanie względem takiej osoby, także znajdzie art 56 par.1. Ponadto w takiej sytuacji stosować będziemy art. 266 Kpa, zgodnie z którym, pracownik organu administracji publicznej winny błędnego wezwania strony (art. 56 § 1) obowiązany jest do zwrotu wynikłych stąd kosztów. Orzekanie i ściąganie należności od tego pracownika następuje w trybie administracyjnym.
Niniejszy dokument podlega ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r., Dz. U. 06.90.631 z późn. zm.).
